TÜRKİYE’NİN DEPREM MÜDAHALESİNDE DIŞLANAN ENGELLİLER
Uluslararası Af Örgütü, tarafından hazırlanan dosyanın tamamına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
2023 yılında Uluslararası Af Örgütü tarafından yayımlanmıştır. amnesty.org
Bu rapor, Mart 2023 ile Nisan 2023 arasında gerçekleştirilen araştırmaya dayanmaktadır. Uluslararası Af Örgütü’nden üç araştırmacı bu kapsamda, Türkiye’nin güneyinde meydana gelen depremlerde hayatta kalan onlarca kişiyle yüz yüze görüşmeler gerçekleştirdi ve yaşanan bu felaketten en çok etkilenen iller olanAdıyaman, Gaziantep, Hatay ve Kahramanmaraş illerindeki farklı yerlere ziyaretlerde bulundu.
Uluslararası Af Örgütü, 19’u engelli, 26’sı engelli yakını ve 13’ü de acil durum müdahalesinde yer alan yardım çalışanı olmak üzere toplam 131 kişiyle görüştü. Görüşmelerde deprem nedeniyle yerlerinden edilen 34 engelli kişinin içinde bulundukları durum incelendi ve depremlerin, bu kişilerin neredeyse tamamının insan haklarına erişimini ve bu haklardan eşit bir şekilde yararlanmalarını nasıl etkilediği belgelendi.
İncelenen bu vakalardaki engellilerden dokuzu çocuk (8 ila 17 yaş), 15’i erkek (20 ila 85 yaş) ve 10’u ise kadındı (22 ila 93 yaş).1 Bu kişilere, depremzedelerin barındığı resmi ve gayri resmi yerlere gerçekleştirilen saha ziyaretleri esnasında ve insani yardım çalışanları vasıtasıyla ulaşıldı. Uluslararası Af Örgütü, mümkünolan her durumda engelli kişilerle doğrudan görüştü. Bu kişilerden dördü çocuk (11 ila 17 yaş), sekizi erkek (32 ila 85 yaş) ve yedisi kadındı (32 ila 93 yaş). Sözlü iletişimin mümkün olmadığı ya da başkaca sebeplerle iletişim kurmanın güç olduğu ve dolayısıyla da kişilerle doğrudan görüşmenin mümkün olmadığı durumlarda ise Uluslararası Af Örgütü bu kişilerin durumunu bilen yakınlarıyla görüştü. Görüşülen yardım görevlileri arasında Türkiye merkezli iki örgütten ve engelli hakları üzerine çalışan uluslararası bir kuruluştan personel yer alıyordu.
Araştırmacılar Abdal, Alevi, Hristiyan, Kürt ve Türkmen de dahil olmak üzere farklı topluluklara mensup Türkiye vatandaşları ile Suriyeli mültecilerle görüşmeler gerçekleştirdi.
Araştırmacılar ayrıca, çok çeşitli engellere sahip kişilerin durumlarını da inceledi. Bu kişiler arasında, depremler sırasında meydana gelen yaralanmalar neticesinde edinilen engellilik de dahil olmak üzere fiziksel engelli kişiler ile psikososyal, zihinsel ve duyusal engelli kişiler yer alıyordu. Engellilik ve yaşlanma arasında kesişim de dikkate alınarak, dördü erkek, üçü kadın olmak üzere yedi yaşlı engelli kişinin durumları da incelenen vakalar arasında yer aldı.
https://www.amnesty.org.tr/public/uploads/files/Rapor/Haysiyet_Hepimize_Lazım_APR23-ECA09.pdf
About The Author
