Otizm Dostu Kent Protokolü
Hazırlayan: Psikoterapist Özgür Atlas
Nörogelişimsel bir çeşitlilk olarak otizmde, bireylerin farklı sosyal iletişim ve etkileşim taraflarını ortaya koyabilmeleri, sosyal, iletişimsel ve diğer gelişim alanlarında ihtiyacına uygun yaşamı oluşturabilmeleri ve bağımsız yaşam yeteneklerini geliştirebilmeleri için erişilebilir, kapsamlı ve etkili eğitim, terapi ve uygulama programlarına ihtiyaçları olduğu gibi bunları gerçekleştirebilecekleri mahalle, sosyal yaşam ortamları ve kentlere de ihtiyaçları vardır. Eğitimden sağlığa, iş hayatından sosyal entegrasyona kadar her alanda eşit haklara sahip olan otistik bireyler için bu hakları destekleyecek politikaların ve yasaların hayata geçirilmesi kritik önem taşımaktadır. Bu çerçevede, toplumun her kesiminde otizm farkındalığının artırılması, bir ‘’engelli’ olarak haklarının anlaşılması, savunulması ve aileleriyle birlikte hak ettikleri yaşam olanaklarının ve yaşam kalitesine ulaşabilmesi için sosyal belediyecilik anlayışına uygun kentlerin olması hayati rol oynamaktadır.
2 Nisan Dünya Otizm Gününde Otizm farkındalığı, toplumumuzun otizm spektrumu ve nöroçeşitlilikleri anlamasını ve kabul etmesini hedefleyen bir hafta olması vesilesiyle önemlidir. Bu süreç, kamuyu bilgilendirme ve otistik bireyler ile ailelerinin ihtiyaçlarına duyarlılık kazandırma faaliyetlerini içerir. Otizmi anlayan bir toplum, otistik bireylerin ve ailelerinin yaşam kalitesini yükseltebilir ve onlara gereken eğitsel-terapötik ve sosyal desteği sağlayabilir.
Otistik bireylerin sağlık, eğitim, istihdam, ulaşım ve sosyal yaşama erişiminde yaşadığı zorluklar devam etmektedir. Demokratik bir toplumda, her bireyin yaşam hakkı eşit ve adil olmalıdır. Otistik bireylerin deneyimlerini paylaşabilmeleri, karar alma süreçlerine katılabilmeleri ve yaşamlarını yönlendirebilmeleri için adil ve kapsayıcı bir toplum ( mahalle, sosyal ortamlar ve belediyecilik ) inşası şarttır.
OtizmTV olarak, otistik bireylerin ve ailelerinin taleplerine uygun destekleri sağlayacak politikaların geliştirilmesinde aktif rol alacağımızı biz taahhüt ediyoruz. Otizm dostu kentler, mahalleler ve iş ortamları yaratmayı; her alanda erişilebilirlik ve kapsayıcılığı garanti altına almayı önemseyen planlar ve programlar oluşturulması, bunların hem kamu hem özel faaliyet yürüten kurum ve kuruluşlar tarafından yapılması için politikalar üretmeyi hedefliyoruz. Yani; otistik bireylerin ve ailelerinin eğitim, sağlık, istihdam ve sosyal etkileşim haklarına tam erişimini önemsiyor ve bu yönde çalışmalar yapmayı amaçlıyoruz.
Bu yolda, otizm farkındalığını artırma ve otistik bireylerin hakları için mücadele etme konusunda toplumun her kesimini harekete geçirme çağrısında bulunuyoruz. Birlikte, daha adil ve kapsayıcı bir toplumu gerçekleştirebilireceğimize inanıyoruz.
Bu doğrultuda aşağıda yazdığımız OTİZM DOSTU KENT (Mahalle, Yerel İdari Birimler ve Kenti oluşturan tüm yapılar vb.) protokolünü kamuoyunun takdirine sunuyoruz. Otistik bireylerin ve ailelerinin kendilerini temsil edebilmesi için nelerin yapılması gerektiği, belediyecilik için katılımın nasıl olabileceğine dair aşağıda yer alan ilkeler ve çalışma başlıkları, otistik bireylerin ve ailelerin toplumsal yaşama daha aktif ve destekli bir şekilde katılmasını sağlayacak olan otizm dostu bir belediyecilik politikasının temelini oluşturabilir.
Giriş
Bu protokol, engelli, yaşlı ve dezavantajlı konumda olan yurttaşlarımızın yanı sıra çocukların ve ailelerinin de ihtiyaçlarına yönelik kapsayıcı belediyecilik politikalarımıza otistik bireylerin özel ihtiyaçlarını entegre etme amacını taşımaktadır. Bu kapsamda, otistik bireylerin belediye hizmetlerine eşit ve etkin bir biçimde erişimini sağlamak, kent altyapısını ve sosyal hizmetleri daha erişilebilir ve kapsayıcı hale getirmek hedeflenmektedir.
Protokol, otistik bireylerin ve ailelerinin ihtiyaçlarını ön planda tutan bir belediye yönetimi vizyonunu, uluslararası insan hakları standartları ve yerel yasalar çerçevesinde desteklemeyi amaçlamaktadır.
“Otizm Dostu Belediyecilik Protokolü”nü hazırlarken gözetilmesi gereken ana düşünceler ve ilkeler şunlardır:
Biz, aşağıda imzası bulunan ……………………………. Belediye Başkanı Adayı olarak;
Otizm Dostu Belediyecilik Protokolü
1. Sosyal belediyecilik yaklaşımını önemsendiği bir ortamda, her bireyin toplum içinde aktif ve eşit bir katılımcı olması gerektiğini vurgulayan ve bunu hayata geçirilmesine yönelik her türlü önemli bir adımdır. Bu çerçevede, otistik bireylere yönelik eğitim ve bilinçlendirme programlarının geliştirilmesi, onların hakları, iletişim becerileri ve karar alma süreçlerine etkin bir şekilde katılımlarını sağlamak için elzemdir. Bu programlar, otistik bireylerin kendi haklarını kavramaları, ifade etmeleri ve toplumsal yaşama katılımlarını destekleyecek şekilde tasarlanmalıdır. Otistik bireylerin ve ailelerinin topluma katılımını kolaylaştıracak, onların bağımsızlığını ve özgüvenini artıracak kapsamlı eğitim ve bilinçlendirme hareketleri, tüm toplumun katılımıyla hayata geçirilmelidir. Bunun için tüm belediye hizmetlerinde görevli personelin eğitimden geçirilmeleri, duyarlılıklarını artırmaları, deste-yardım ve süreçlerine dair yaklaşımlarını zenginleştirmeleri içinde kapsamlı eğitim ve farkındalık çalışmalarına destek vermeleri önemlidir.
Bu hareket, sadece otistik bireyler ve aileleri için değil, aynı zamanda belediye içinde yer alan esnaf, kamu-özel işletmeler, eğitimciler, politika yapıcılar ve toplumun geneli için de önemli bir adımdır. Otistik bireylerin toplumsal yaşama eşit ve aktif katılımının sağlanması, bütün bir toplumun zenginleşmesine ve sosyal adaletin güçlenmesine katkıda bulunacaktır. Bu nedenle, herkesi, otistik bireylerin haklarını desteklemeye ve sosyal belediyecilik anlayışını benimsemesi önemli bir adımdır.
2. Otistik bireylerin iletişim ihtiyaçlarına uygun desteklerin sağlanması hayati bir öneme sahiptir. Bu destekler, her bireyin olduğu gibi otistik bireylerinde toplumda eşit ve aktif bir katılımcı olmasını savunur ve bu bağlamda, otistik bireylerin kendilerini ifade etme yollarını çeşitlendirerek güçlendirmek esastır. Bu doğrultuda, alternatif ve artırılmış iletişim yöntemlerinin yanı sıra destekleyici iletişim cihazları gibi araçların kullanımının teşvik edilmesi gerekmektedir. Bu araçlar, otistik bireylerin kendi düşüncelerini, ihtiyaçlarını ve hislerini daha etkin bir şekilde ifade etmelerine olanak tanır, böylece toplumsal katılımları ve bağımsızlık duyguları artar.
Belediye içindeki tüm organizasyonun ile toplumun tüm kesimleri, otistik bireylerin iletişim becerilerini destekleyecek ve onların toplumsal yaşama tam anlamıyla entegre olmalarını sağlayacak fiziki, sosyal, erişilebilir ve ulaşılabilir destek sistemlerini desteklemeye ve uygulamaya çağırmak önemlidir.
3. Sosyal belediyecilik ve engellilik hakları bağlamında, otistik bireylerin kendi topluluklarında aktif olarak örgütlenmeleri ve temsilcilik rolleri üstlenmeleri büyük önem taşımaktadır. Bu örgütlenme, otistik bireylerin seslerinin duyulmasını sağlayacak dernekler, gruplar ve kuruluşlar aracılığıyla gerçekleşebilir. Böyle bir yapı, otistik bireylerin toplumsal ve politik süreçlere aktif katılımını destekler, onların karar alma mekanizmalarında yer almalarını ve otizmle ilgili politikalar üzerinde doğrudan etki sahibi olmalarını sağlar.
Otistik bireylerin politik süreçlere katılımının teşvik edilmesi, onların toplumda adil temsil edilmesi ve seslerinin politik platformlarda duyulması için kritik bir adımdır. Bu, otistik bireylerin kendi haklarını savunmaları, otizmle ilgili politikaların şekillendirilmesinde etkin bir rol alabilmeleri ve toplumsal yaşamın her alanında eşit haklara ve fırsatlara sahip olabilmeleri anlamına gelir.
Bu bağlamda, sosyal belediyecilik ve engellilik hakları perspektifinden, hükümetler ve politika yapıcılar, otistik bireylerin örgütlenme ve politik katılımını destekleyici politikalar geliştirmeli ve uygulamalıdır. Otistik bireylerin temsilcileri, karar alma süreçlerinde doğrudan yer almalı ve otizmle ilgili kararların alınmasında belirleyici bir role sahip olmalıdır. Bu yaklaşım, toplumsal eşitliği ve adaleti güçlendirecek, otistik bireylerin toplumda tam ve eşit katılımını sağlayacak bir adımdır. Sosyal belediyecilik ve engellilik hakları çerçevesinde, herkesin yaşam kalitesini artıracak adil, kapsayıcı ve destekleyici bir toplumun inşası için hep birlikte çalışmalıyız.5. Duyarlılık ve Kapsayıcılık: Toplumun genel olarak otistik bireylere karşı daha duyarlı ve kapsayıcı olması gerekmektedir. Bu, otistik bireylere karşı ayrımcılığı önlemek, ihtiyaçlarına uygun destek ve fırsatları sağlamak ve onların katılımını teşvik etmekle mümkündür.
6. Sosyal belediyecilik ve engellilik hakları çerçevesinde, otistik bireylerin ve ailelerinin toplumda eşit ve tam katılımını sağlamak için aileler, uzmanlar, akrabalar ve toplumun geneli sağlamcı, ötekileştirici ve dışlayıcı dil ve davranışlardan kaçınarak eşit yurttaşlık temellerine dayalı bir yaklaşım benimsemelidir. Bu yaklaşım, eğitim, terapi ve sosyal katılımı kapsayıcı bir şekilde birleştirerek otistik bireylere ve ailelerine yönelik destek ve fırsatları artırmayı hedeflemelidir. Somut destekler ve fırsatlar, otistik bireylerin toplumun bir parçası olarak kabul edilip desteklenmelerini sağlayacak şekilde sunulmalıdır. Buna yönelik daha ayrınntılı, düzenli, sistemli, tüm belediyecilik sistemine entegre uygulamaları uzmanların aracılığıyla hayata geçirilmesi önemlidir.
Bu bağlamda, sosyal belediyecilik ve engellilik haklarına dayanarak, otistik bireylerin toplumsal yaşama tam katılımı için gerekli adımların atılmasını talep ediyoruz. Toplumun her kesimi, otistik bireyleri destekleyici ve kapsayıcı bir ortamın oluşturulmasında aktif rol almalıdır. Eğitimden sağlığa, istihdamdan sosyal yaşama kadar her alanda, otistik bireylerin ve ailelerinin ihtiyaçlarına uygun destek ve fırsatların sağlanması, adil ve kapsayıcı bir toplumun inşası için zorunludur. Bu yönde atılacak adımlar, toplumun tüm bireylerinin yaşam kalitesini artırırken, sosyal adaleti ve eşitliği de güçlendirecektir.
Bugün, 2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık Günü’nde, ……………………………… olarak;
Otistik bireylerin ve ailelerinin haklarına saygı gösterme, adaleti pekiştirme ve eşit yurttaşlık haklarını güçlendirmeye olan bağlılığımızı bir kez daha vurguluyoruz. Eşit yurttaşlık, erişilebilir ve kapsayıcı şehirler, nöroçeşitliliği kucaklama, ailelere sağlanan destek gibi temel ilkeler çerçevesinde, otizm spektrumundaki bireylerin toplumun ayrılmaz bir parçası olmaları için çaba göstereceğiz. Bu ilkeler doğrultusunda, her platformda otizm farkındalığını artırmayı ve otistik bireylerin haklarını savunmayı sürdüreceğiz.
Uygulama ve Takip
● Belediye, protokol hükümlerini yerine getirmek için bir eylem planı hazırlar ve bu planı kamuoyu ile paylaşır.
● Otizm dostu belediyecilik uygulamalarının etkinliğini izlemek ve değerlendirmek üzere bir izleme komitesi kurulur. Otizm dostu uygulamaların etkinliği düzenli olarak değerlendirilir ve iyileştirme için gerekli adımlar atılır.
● Yıllık raporlar hazırlanarak uygulamaların sonuçları değerlendirilir ve bu raporlar kamuoyu ile paylaşılır.
Otizm Dostu Belediyesi Başkanı Olacağımı Taahhüt Ederim.
Adı Soyadı:
İmza:
Tarih :
About The Author
