PYP, İlk Yıllar Programı

Eğitimde Alternatif Modeller

Uluslararası Bakalorya programı diye genel bir çerçeve var. Bu IB diye özetleniyor. IB programı üç tane programa sahip; DP, MYP, PYP diye açıklanıyor. Bunların açıklamasına ve geniş açımlarına bakarsak;

The Diploma Programme; DP
16 – 19 yaşları arasındaki öğrenciler 

The Middle Years Programme; MYP
11 – 16 yaşları arasındaki öğrenciler 

The Primary Years Programme; PYP

3 – 12 yaşları arasındaki öğrenciler 

Yani PYP dediğimiz de ilk yıllar programı olarak algılıyoruz. PYP’ nin belli merkezleri var. Dünyada binlerce okul çalışıyor bu konuda, binlerce okul çalışırken de sizin coğrafya olarak bağlı olduğunuz bir grup olması gerekiyor, ülkenizin konumu,yerleşimi itibari ile. Burada IB misyonu çok önemli, çünkü bu misyon diyor ki; “Ben okulu sadece anaokulunda değil, ilköğretimde, ortaöğretimde değil yaşayan her yerinde görmem gerekiyor.” Buna kısaca bakarsak;

Kültürlerarası anlayış ve saygı yoluyla daha barışçıl bir dünyanın yaratılmasına katkıda bulunacak, sorgulayan, bilgili ve duyarlı gençler yetiştirmeyi amaçlar. Bu amaç doğrultusunda, IB okullar,hükümetler ve uluslararası kuruluşlarla birlikte çalışarak zorlu uluslararası eğitim ve ölçme değerlendirme programları geliştirir.

Bu programlar, dünyanın her köşesinden öğrencileri, kendinden farlı olanların görüşlerinin de doğru olabileceğini anlayan, aktif, sevecen ve yaşam boyu öğrenen kişiler olmaya teşvik ediyor.

Yaşamboyu öğrenenler;

Yaşam boyu öğrenme gerçekten çok önemli yani okul olarak PYP’yi yapmaya karar verdiğinizde “Ben kullandığım bir müfredatı bir daha hiç kullanmayacağım” demeyehazır olmanız gerekiyor. Velileri, aileleri, öğretmenleri, öğrencileri iyi yönlendirmek gerekiyor. Biz bir çok şeyi farklı yapmaya çalışacağız buna hazır mısınız? Biz başka şekilde ödev verirsek buna hazır mısınız? O yüzden veli eğitimi de çok önemli, kendiyanınıza destek birilerini almanız gerekiyor. PYP’nin böyle bir genel yapısı var. Bugenel yapı programın ana şekli, yani bu şekilde bakarken epey ilerleyebiliriz. PYP’nin kalbinde öğrenen profilleri diye bir yapı var. Bu öğrenen profilleri 3 yaşından 16 yaşına kadar her zaman okul olarak takip ettiğiniz çok temel değerler temel yapı taşları. Eğer okul olarak mesleki gelişime önem vermiyorsanız, öğretmeniniz bir riskalıp bir şey getirdiğinde desteklemiyorsanız, gerçekten IB okul olmanız, PYP okulolmanız çok güç. Çünkü bu bahsettiğim merkezlerden belli aralıklarla sizi ziyarete geliyorlar. Belli standartlar var. Bu standartları görebilmeniz için ya da görebilmeleri için okulda yaşayan sessiz bir müfredat var.

Evet yazılı bir müfredat var, çok keyifli her şey hazır, uygulamaya da hazır ama asıl okulda nüfus ettiğiniz atmosfer nasıl, insanlar birbirine saygılı mı, buna ne kadardeğer veriyorsunuz? Bunları okulda görüyor olmak çok önemli ve bu değerleri de, buprofil yapılarını da öğretmen olarak yaş düzeyine göre kaydetmeniz, gözlemlemeniz,raporlamanız da bekleniyor. Örneğin okul yapısı, iş hayatını nasıl gösteriyor öğretmenlerine, bu bile çok önemli bir gösterge. Yani siz her istediğiniz zaman “Mesleki gelişim var, gelin mesleki gelişim yapalım” derseniz dengeli bir profile sahipdeğilsiniz. Neden? Çünkü öğretmenlerin de özel hayatı var, onların da hobilerine,çocuklarına vakit ayırması gerekiyor. Bir akşam saati yapacaksanız bunu, belki iki ayönceden haber vermeniz gerekiyor. Yani bunun gibi ulu arası bir zihniyet, uluslararası bir anlayışın getirilmesi gerekiyor.

PYP Müfredat tanımı

Ne öğrendiğimizi nasıl bileceğiz?

En iyi nasıl öğreniriz?

Ne öğrenmek istiyoruz?

Anlam oluşturan öğrenenler

Müfredatın tanımı içerisinde neler var? Yazılı müfredattan bahsedersek ne öğrenmek istiyoruz, en iyi nasıl öğreniriz, ne öğrendiğimizi nasıl bileceğiz? Burada programyazılımına dönük bir şeyleri tamamen konuşuyor olabilmek mümkün olsaydı ama PYP böyle bir şey değil. Çok zorlu bir eğitim, uzun soluklu bir çalışma gerçekten,öğretmenlerin, bizim algılaması zaman alıyor. Bu zamanı insanlara tanımakgerekiyor. Çünkü hepimiz farklı bir şekilde yetiştik, kendi öz geçmişlerimiz bile farklı,hocalarımızın da dediği gibi biraz mutsuz büyüyoruz, biraz güvensiz büyüyoruz. Oyüzden öğretmelere de anlamak için süre vermek gerekiyor.

Yazılı müfredatın temel öğeleri arasında şunlar var.

• Bilgi ( Ne öğrenmelerini istediğimiz önemli içerik )
• Kavramlar (yeniden keşfedecekleri güçlü fikirler )
• Beceriler (öğrencilerin sahip olmaları gereken yetenekler )
• Tutumlar (temel değerlerin, inançların ve duyguların ifadesi olan davranışlar )
• EylemMüfredatın yapısında disiplinler üstü bir diye tema var.

1. Kim olduğumuz
2. Bulunduğumuz yer ve zaman
3. Kendimizi ifade etme yollarımız
4. Dünyanın işleyişi
5. Kendimizi düzenleme biçimimiz
6. Gezegeni paylaşma

Bu 6 tema gerçekten bizim araç olarak seçtiğimiz üniteleri seçmemize yardımcı oluyor. Aslında bir anlamda şanslıyız çünkü anaokulunda istediğimiz üniteleri seçerek bu kavramaların bu disiplinler üstü temaların altına alabiliyoruz. İlköğretim bu konudabiraz daha sıkıntılı çünkü alması gereken zorunlu konular var. Bu da bizim şansımız açıkçası .

Alanlar var hepimizin de takip ettiği gibi hem gelişimsel alanlar bunlar ama bir taraftan tek tek ders olarak görülen alanlar var biliyorsunuz.

1. Dil
2. Matematik
3. Bilim
4. Sosyal Bilimler
5. Sanat
6. Kişisel Sosyal Eğitim ve Beden Eğitimi

Burada önemli kriter hiçbiri birbirinden üstün değil. Yani bir okul, matematikprogramını çok güçlü yapıyorsa ve burada çocuğun sosyal gelişim alanında yaptığı şeyleri de düşünüyor olması lazım. Yani her şeye verilen değerin ortak olması önemli.

Kavramlara bakarsak kavramlarda da güçlü sorular soruyor olmanız lazım.

•   Şekil; neye benziyor ?
•   İşlev; nasıl çalışıyor ?
•   Bağlantı ; diğer şeyler ile arasında ne bağlantı var ?
•   Sebep; sonuç neden böyle ?
•   Değişim; nasıl değişiyor ?
•   Bakış açısı; değişik bakış açısı neler ?
•   Sorumluluk; sorumluğumuz nedir ?
•   Dönüşümlü düşünme; nereden biliyoruz ?Bir plan yaparken güçlü temel kavramlara sahip olmanız gerekiyor yani bu üniteniz hangi kavramları hedefleyecek, hangi kavramları geliştirecek ve sınıf içerisinde gerçekten bu kavramlara bağlantı yapıyor muyuz? Bunu da plan içerisinde alıyoruz.Yine beceriler son derece önemli, bu becerilerin içerisinde de çok fazla detaylar yeralıyor.

•   Sosyal Beceriler
•   Araştırma Becerileri
•   Öz yönetim Becerileri
•   İletişim Becerileri
•   Düşünme Becerileri Tutumlar bu şekilde;

 Değer bilme Bağlılık
 Güven

•   İşbirliği
•   Yaratıcılık
•   Merak
•   Empati
•   Şevk, Doğruluk, Saygı, Hoşgörü,
•   Bağımsız davranmaAslında bu yazılı müfredatın dışında bir de sınıf içerisinde anlamlandırmaya dönük,müfredatın nasıl olduğuna bakmakla ilgili bir şey diyoruz ki o da sorgulama programı. Gerçekten sorgulama programını nasıl yapıyoruz?

 Çocukların hayatında sürekli olan doğal, küçük sorgulamalar vardır. Çocuklar doğal sorgulayıcıdırlar. Sorgulama dile getirilmemis oyun ve keşif de olabilir. KathyMurdoch, Mart 2008

Burada hassas bir denge var. Diyoruz ki, “Çocuklar oyun oynuyorlar, zaten doğa merakları var, sorguluyorlar her şeyi de yapıyorlar. Bir daha sorgulama döngüsüne, sorgulamayı derinleştirmeye ne gerek var” gibi böyle bir engelle de karşılaşıyoruz. Burada aktivite bazlı olmamak çok önemli. “Şu aktivite çok güzelmiş, bunu da alayım sınıfıma, yarım saat sonra da başka bir şey alayım”. Güzel tamam, gün de geçti,kahvaltı da yaptık, yemek de yedik, ikindi kahvaltısı da geldi ve gün bitti. Ama asıl ne öğrendiler? Amacım neydi, ne gördüm? Nereye götüreceğimi bilmem gerekiyor. Yani yapılandırılmış, nereye hareket edeceğimi biliyor olmam son derece önemli. Bunun için yoğun çalışma gerekiyor. Kendi fikrimizi, kendi alışkanlıklarımızı da değiştirmemiz gerekiyor. Hazır bir kağıt bile sorgulama yoluyla çok başka bir şekilde sınıfta yaşayabilir. O yüzden yaratıcı olmak, bu konuda düşünüyor olmak son derece önemli.

En iyi nasıl öğreniriz? Aslında bizim nereye gittiğimize dair fikrimizin olması gerekiyor. Dediğim gibi geriye dönük bir planlama yapıyor olmamız son derece önemli. “Benbunu yaptım, çocuk bunu yaptı, şimdi ne yapacağım?. “Bu oldu, bu oldu, şimdi ne yapacağım?”. Yani; “Bunlar gelişti, benim ne yapmam lazım? Çocuk bunu yaptı, benim ne yapmam lazım?”. Bizim son derece gözlem yapan ve uyanık olan bir yapıya sahip olmamız gerekiyor. Yani kaybolmamamız gerekiyor. Dediğim gibi“Aktivite güzel, bu güzel, onu da öğrendim, şu workshop’tan şunu da öğrendim, bunuda yapayım” derken çocukların kafası karışıyor. Çok şey yapıyorlar ama çıktı farklı,derinliğine bir şey yapmıyorlar. Buna son derece hakim olmamız gerekiyor.

En iyi nasıl öğreniriz?

•   Hedefimiz, yönlendirici sorgulama ile öğrencilerin sorgulamalarını sürdürmelerini, organize etmelerini ve genişletmelerini desteklemektir
•   En iyi öğrenim ilgili olduğumuz konularda aktif olarak katıldığımız zamandır.
•   Sorgulama belli bir eğitim ve öğretim metodu değil bir felsefedir.Bir yaşama veöğrenme biçimidir.Gerçekten aileleri dahil etmemiz, öğretmen eğitimi, öğretmenlerin değişime yaklaşımı son derece önemli ve çocuklar en önemli. Çıkmak istediğimiz, ileriye gitmekistediğimiz, varmak istediğimiz hedef son derece önemli. O yüzden yaşam boyu öğrenmeyi bırakmayacağız. Ben hocalarımın da nezdinde, onlar daha iyi ölçüm yapıyorlardır ama anaokulu öğretmenlerini ve kendimi çok şanslı buluyorum. Çünkü hocalarımız bizi gerçekten farklı yetiştirdi, daha açığız, düz gözlüklerle bakmıyoruz.

Bir kaç örnek vermek istiyorum. Mesela 5. sınıf örneği, daha önce bahsettiğim disiplinlerüstü temalardan, kim olduğumuzla ilgili. 5. sınıfta ünite adı; Haklar vesorumluluklar iken bu ana fikrin oluşması, sorgulama haklarının oluşması tamamen öğretmenlerin oluşturduğu bir program, program size çerçeveyi veriyor.

Müfredat konuları örnekleri ( 5.sınıf )

Ana fikir :

Her insanın evrensel hakları vardır ve aynı zamanda başkalarının haklarını da koruma sorumluluğu vardır.

Anahtar kavramlar:

İşlev, sebep-sonuç, bağlantı
Sorgulama hatları:
 Bireylerin gruplar içindeki rolü
 Evrensel haklar
 Kişisel hak ve sorumlulukların düzenlenmesi

Mesela binlerce PYP okulu var. “Siz bunu uygulayın, hazır da bir program alın sınıfınızda uygulayın” diye bir şey yok. “Sana çerçeveyi veriyorum, sizler kendinizmüfredatınızı yazacaksınız” diyor.

Anasınıfına bakarsak yine okulunuzda bulunduğunuz yapıya göre değişiyor.

Müfredat konuları örnekleri ( Anasınıfı )

Ana fikir :
Vücudumdaki organlar birlikte çalışır.

Anahtar kavramlar:Şekil, işlev, sorumluluk

Sorgulama hatları:Vücudumdakiler
Vücudumdaki organlar ve görevleri Vücuduma karşı sorumluluklarım

4 yaşında kim olduğumuz kavramı içerisinde yaptığınız şeyle, 5.sınıfa kadar giderken izlediğiniz yol çok önemli. Çocuk oraya giderken haklar ve sorumluluklar konusunagitmeden önce 2. sınıfta ne yaptığı, 3.sınıfta ne yaptığı çok önemli. Yani bir an daçocuklar haklar ve sorumluluklar konusuna gelmemeli açıkçası.

Ana sınıfında “Vücudumu keşfediyorum” hakkımdan önce kendimi tanımam lazım değil mi? 5. sınıfta hakkımı ve sorumluluğumu bilmem için “Vücudumda ne var,özelliklerim nasıl, kendimi nasıl koruyabilirim?” bunu bilmem gerekiyor. Bunun gibibelli şeyler çok önemli.

Kaynak : Ayten Yılmaz – Enka Anaokulu Müdürü

https://www.tozok.org.tr/Kitap/1Temel/1-okuloncesi-sempozyum.pdf

About The Author

otizmtv

See author's posts