Emine Bauer. Resim ve Sanat Terapisti IAC Zürih
Resim ve sanat terapisti nedir? Kelimelerin yetersiz kaldığı durumlarda o anlık duygu ve düşüncelerin renk, form, sembol ve desen olarak kağıda yansıması, dışavurumudur. Neden resim yapıyorsunuz Monsieur Matisse? diye sorduklarında, “Duygu ve hislerimi hassaslığımın reaksiyonunda renk ve çizimle yansıtmak için”cevabını alıyoruz.
Resim ve Sanat Terapisi Nedir? Kendi başına bir terapi yöntemidir.
- Sosyal,
- Pedagoji,
- Psikoterapi,
- Tıp Alanlarında,
- Sağlık Koruma Desteğinde
- Kişilik gelişmelerindekullanılmaktadır. Aynı zamanda tamamlayıcı hekimlik, alternatif tıp değiliz biz.İsviçre’de 29 senedir bulunduğum süre içinde orada bütün kliniklerde ve diğer sosyal yerlerde bu konuda çok ciddi çalışmalar yapılıyor. Sosyal, pedagoji, psikoterapi ve tıp alanlarında, sağlık koruma desteğinde, kişilik gelişmelerinde özellikle kullanılıyor. Nerelerde çalışıyorlar:
- Kendi özel muayenehanelerinde
- Psikiyatri ve Psikosomatik kliniklerinde
- Engelliler eğitim merkezlerinde
- Hastahanelerde
- Rehabilitasyon kliniklerinde
- Her türlü Sosyal Destek ve gelişim Projelerinde1910 yılında Psikiyatri Kliniklerinde uygulanmaya başlandı. Psikoanalizci HermannRohrschach ve Anna Freud tarafından hastaların resimlerinin yorumları ve tedavide kullanım çalışmaları başlatıldı. 1922 yılında Psyk. Hanz Prinzhorn “Ruhsal Sorunluların Resimleri” adlı kitabını yayınladı.Günümüzde dünyanın her yerinde tıp alanında özellikle tüm kliniklerde “Resim veSanat Terapisi Tasarım Atölyeleri” bulunmaktadır. Resim ve Sanat Terapisiuygulamalı eğitimleri verilmektedir. İsviçre’de devlet ödenekleriyle desteklenmektedir.Resim ve sanat terapisti uygulama çeşitliliği;
- Panik atak
- Manik depresif
- Depresyon
- Şizofreni
- Psikoz
- Kanser
- Alkolizm
- Travmalar
- Özgüven eksikliği
- Ergenlik sorunları
- Kişilik gelişimi
- Yasta olanlar
- Hayata pozitif bakmak isteyenler
- Ruhsal ve bedensel sağlıklarını korumak isteyenler
- Günlük yaşam motivasyonu
- Kendine sevgi, saygı ve anlayışla yaklaşmayı öğrenmek için
- Tüm Psikolojik sorunlarda
Tüm Psikolojik sorunlardaGördüğünüz gibi aslında tüm ruhsal sorunlu kişilerde ve bunun dışında da sağlığını korumak isteyen sağlıklı kişilerde, zorlandıkları bir durum olduğunda çok güzel neticeler alınabilen, baş vurulduğunda çok güzel metod. Çalışıldığı zaman seanslarsonucu çok kesin neticeler alınıyor ve gördüğünüz gibi her yaşta kişilere yardımcıoluyor, psikolojik sorunlarda.
Benim klinik stajı dönemimde bir şefkat eldivenleri deneyimim var. Kendisini tırmalayan genç bir hastam için bir buluş diyelim. Böyle bir çalışmam oldu ve daha sonra o klinikte bu kullanılmaya başlandı. Şevkat Eldivenleri Deneyi Psikiyatri Kliniği Musterlingen İsviçre 1998 Hastanın kendisine olan öfkesi yerine şefkatle o eldivenlerle kendisine iyi davranmayı öğretmeyi amaçlayan bir eksperimenttir.
Anlık resimlerimiz, üç aşamalı süreç gerektiriyor. Anlık resimler kendimize yazdığımız mektuplardır.
Üç Aşamalı Süreç
• Dışavurum
. Keşif yolculuğu
. Yeni Perspektiflerin gelişimi
“Kişi yaptığı resimlerle kendini geliştirir ve oluşturur” diyor Carl Gustav Jung. Esas okul öncesi eğitimi alan çocuklarda ise çok çok gerekli, o dönemde çok faydalı.
Müziğin Farklı Etkileri ve Gücü : Hard Rock Müziği eşliğindeMüziğin farklı etkileri ve gücü; mesela klinikte bir hastamızın hard rock müziği eşliğinde yaptığı bu tür resimlerin daha sonra benim kendi müziğimi dinlettiğimde ve onunla yaptığı resimlerdeki değişimleri görüyorsunuz. Mozart Müziği eşliğinde;
Korkularımız ve kelimelerin gücü; bir hastam yine kendi boyundan büyük bir şeytan resmi yapmıştı ve o resmi gördüğümde çok kormuş sabaha kadaruyuyamamıştım. Resime benim tepkim onu çok etkiledi. “Birlikte bakalım resime”dedim ve sabah kliniğe gittiğimde karşılıklı iki iskemle alıp baktım ve “Zavallı şeytan”dedim.
Ve bir tek sözümle ondaki bütün gücü şeytanın üstünden gitmiş oldu. Daha sonra acıma durumuna geçti şeytana. Bu öyle bir çalışmaydı.
Algı; sizlere algıyla ilgili bir deneyim yaşatmak istiyorum. Şu anda burada negörüyorsunuz?
Genelde söylenen şey “nokta”. Değil mi? Onun dışında bütünüyle gören kişiler devar tabi ki aranızda. Buradaki deneyim şununla ilgili, siyahın ne kadar donimant bir renk olduğunu açıklamak için. Genelde bu beyaz alan gözükmüyor, beyaz renkli alanama küçücük bir nokta bütün ilgimizi üstüne çekiyor. Bunu söylememin nedeni iseanneler babalar, çocukları siyah kalemlerle resimler yaptıklarında çok endişelenirlerve korkarlar. “Benim çocuğum depresyonda mı şu anda?” diye. Onların böyle resimler yapmasının en büyük nedeni, kendilerini anında ifade edebilecek rengi seçmek istemeleri ve siyahla böyle bir resim yapmaları.
İç güdüler her zaman haklıdır, ilk söz ilk hareket, her zaman için doğrudur. Biz onu daha sonra beynimizin hemen bizi uyarısıyla “Senin böyle davranışın diğer kişiler tarafından güzel karşılanmayabilir” diye değiştiririz, onunla ilgili bir şey. Burada en önemli şey terapiye, seanslara gelen kişilerin kendi inisiyatifinde ve sorumluluklarında gelişiyor. Bu seanslar yani bir fizyoterapist gibi kendini bırakmıyor kişi, tamamenkendi sorumluluğunda. Böyle bir çalışma yapıyoruz, çok zevk alarak geçiyor seanslar. Buradaki en önemli şey, en uygun çözümleri ve davranış modellerinibulma,k araştırmak ve geliştirmek oluyor bizim amacımız insana.
Renklerin dili; Her renk kişinin kendine ve hikayesine özel bireysel anlam ve çağrışım taşır ve kategorileştirilemez.
Burada gördüğünüz gibi herkesin genel renk anlamaları var ama herkese göre değişiyor.
Genel Renk Anlamları
- Beyaz Hava, Masumiyet
- Turuncu Cesaret, Yaşamın rengi, Anında hareket etmek
- Sarı Bilinç, Hissetmek, Duyarlılık, Özgürlük
- Açık Yeşil Algılama
- Koyu Yeşil İhtiras, İstek, Dayanma Gücü, Konsantrasyon
- Koyu Yeşil ve Sarının birliştiği nokta Yalnızlık
- Mavi ve Yeşil Karışımı (Turkuaz) Etik, Ahlak
- Mor Dinsel renk, Hüzün, Derinlik, Kendini Bırakmışlık
- Koyu Mavi Bordo Birleşimi Depresyonun rengi
- Kırmızı ve Bordo Kendine Güven, Ateş Grubu, İtme Gücü ve Hissetmek
- Koyu Mavi Bilgelik, Düşünme Yetisi
- Bordo İsteksizlik ve Bezginlik
- Kahverengi Ayakları Yere Basan, Toprakla İlişki
- Siyah Kararsızlık, Hüzün Çocuklarda Kendini hızlı, kolay ve güçlü ifade rengiFormların genel anlamları burada da yine değişiyor, yorumlar kişiden kişiye değişiyor.
- Kare Ayağın altında yeri hissetmeyi istemek, Sınırlara önem vermek, Şu Anda burada olmak, Korumalı bir yaşam alanı
- Daire Bütünlük, Yumuşaklık, Rahatlık, Açıklık, Özen, Değer, Dikkat, Annelik sembolü, Yuvarlak şekiller insana iyi duygular veririr
- Üçgen Anne, Baba, Aile ilişkileri, Kendini aşma isteği
- Spiral Yeni Başlangıçlar, Yaşam Oluşumları, Dinamik, Başlangıç ve SonbağlantısıYapılan resimler ruhun röntgen filmleridir diyoruz biz, aynı zamanda ilk yapılan resim ile terapi süreci içerisinde yapılan resimler ve son resim birer belge özelliği taşır. Elimizdeki bu resimler ile aşama aşama tüm süreci görebiliriz ve tedavinin ne şekilde geliştiğini de görebiliriz.
Resimli terapinin getirdikleri;
- Resim yaparak kendimizi keşfetmek ve tanımak
- Duygu ve düşüncelerin resimle ifade edilmesi ile kazanılan yeni bakış açılarıve tecrübelerle hayatın inişli çıkışlı yollarında zorlanmadan ilerlemek
- Günlük yaşamı kolaylaştırmak
- Korku ve güvensizlik sorunlarını çözmek
- İçsel yaraları iyileştirmek
- Yeteneğimizin farkına vararak özümüze ulaşmak
- İçimizdeki çelişkileri görmek, gerginlikleri azaltmak ve kendimizi daha iyihissedebilmek
- Engelleri çözmek ve özgüvenimizi arttırmak
- İçsel yüklerimizden kurtulabilmek
- Resimlerimizi kendimizin birer aynası olarak görmekResim yaparak kendimizi keşfetmek tanımak, günlük yaşamı kolaylaştırmak, içsel yaraları iyileştirmek ve her türlü faydası görülen bir çalışma oluyor bu seanslar. Yalnız hazır olmak gerekiyor böyle bir terapi için. Geliş resimleri 15 dakika sürüyor. Anında dışa vurumculuk sonra yapılan resim üzerinden diyalog kuruluyor. Hasta önce kendisi yorumluyor resimlerini daha sonra benim tamamlayıcı bilgilerimle yeni perspektifler geliştiriyoruz.
Terapistlerden çalışma örnekleri vereceğim. Şizofreni teşhisi konulmuş bir hastanın gelişim resimleri, genç bir erkek hasta, terapi öncesi kendi hayal gücünü kullanarak çok güçlü bu resimleri yapmıştı. Uzun sürede yani kısa bir sürede değil bu resimler.
Daha sonra;
Bu 15 dakikada ilk geldiğinde yaptığı resim, benimle beraber çalıştığı bir resim, terapi seansında korkuları ile ilgili. Fredy filmini görmüş, korkmuş onunla ilgili bir yansıma. Burada yine üçüncü geliş resmi;
Dördüncü geliş resmi;
Son geliş resmini de görüyorsunuz. Kendini yansıttığı, kendim dediği son resim deböyle oldu. “Çok güçlü hissediyorum kendimi, öz güvenim çok değişti” dedi öyle bir çalışmaydı.
Mesela yine zeka engelliler okulundan bir çocuğun diş tedavisi sonrası geliş resmi. Resme kabiliyeti olan, çok iyi gözlem yapmış seansında. Böyle bir resimde her türlü detayı görüyorsunuz.
Burada yine küçük bir kız çocuğunun sevinç ve coşku duygularının dışa vurumu:
Bu resimde ne görüyorsunuz?
Kendisi “Yağmur, güneş” dedi. Bunu yapan küçük kızımız, yağmurdan bir güneş o,hem şemsiyesi de var güneşin.
Yine korkuları olan bir çocuğun kendi kendine onay resmi.
Üç seansta çok başarılı bir çalışmaydı. Üç seansta tamamen bitti çalışmalar, şuanda anne-baba ve kendisi çok özgürler.
Yine yetişkin bir bayanın ilk geliş resmi. “Kendimi bir yaprak gibi hissediyorum” demişti.
Daha sonra geldiğinde çok güçlü bir ağaç olarak hissediyordu.
Şimdi de ben sizi eski bir İrlanda deyişiyle bugünkü sunumu noktalamak istiyorum.
Çalışmaya zaman ayırın, Ödülünüz başarı olacaktır.
Düşünmeye zaman ayırın, O gücün kaynağıdır.
Oyun oynamaya zaman ayırın, O sürekli genç kalmanın sırrıdır.
Okumaya zaman ayırın, O bilgeliğin çeşmeleridir.
Hayallerinize zaman ayırın,O sizi yıldızlara yaklaştırır.
Sevmek ve sevilmeye zaman ayırın, O hayatın gerçek zenginliğidir.
Çevrenizle ilgilenmeye zaman ayırın, Gün çok kısa sadece kendini düşünmek için.Gülmek için zaman ayırın, O ruhun müziğidir.
Neşeli, coşkulu olmak için zaman ayırın, O mutluluğun yoludur.
Ben de sizlere;
Yaşasın hayat ve hayat şimdi diyorum.
Her gün yeni bir gündür.
Her şey güzel olacak umutları ve dileklerimle…
Kaynak : https://www.tozok.org.tr/Kitap/1Temel/1-okuloncesi-sempozyum.pdf