Elimde gördüğünüz kitap ilk olarak 1973’te, ikinci basımı da 1979 yılında Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınlarından ve bir özel eğitim duayeni bir akademisyen tarafından bir ders kitabı olarak basılmış GERİ ZEKALI ÇOCUKLAR VE EĞİTİMİ.
Bu kitabı iki amaçla tartışmaya açmak isterim.
Birincisi tam otuz yıl geçmiş bu kitabın basımından bu yana ve özel eğitimde ne değişti sorusuna cevap vermemizi sağlayacak bir tartışma açabilir. ikinciside kitabı içerik yönünden tartışmak istiyorum.
Kitabın adı Geri Zekalı Çocuklar ve Eğitimi, şaşırmayın Amerika da eğitim almış gelmiş, yaklaşık 50 ye yakın makale-kitap yazmış koca bir profesör olarak yaşamınızı sürdürmüş bir akademisyen olarak kitabının başlığını 1979 yılında neden geri zekalı çocuklar koyarsınız ?
Durun. Bir yanlış yapmayalım ve bugünle o günleri değerlendirmeyin, o günlerin tarihsel, toplumsal ve akademik çevredeki koşullarını yadırgamayın. O yıllar literatürde amerikada ve çoğu yerde yoğun bir şekilde hakim olan daha önceki videomuzda belirttiğimiz dil engellilik söylemi, dolayısıyla akademik çevrede tüm bu çocuklar zekadan yoksun, engelli, yetersiz, beceriksiz, sorunlu, problem davranışlar sergileyen, ıslah edilmesi gereken, eğitim ortamına uyum sağlanması için özel eğitim alması gerektiren çocuklar olarak görülüyor ki hala öyle gören bir sürü insan var neyse bunu geçelim.
Akdemideki bu kitap ki o zaman Türkiyede ki belki de tek özel eğitim bölümü olan bir sayılı en büyük üniversitelerden birinde Ankara Üniversitesi çevresinde çok ciddi değişimler getiriyor, konuyu tartışmaya açıyor ve bu çocukların da eğitilebileceği yönünde bir yaklaşım sunuyor. Şimdiki dirençleri düşünün bir de o yıllardakini, Don kişot gibi bir adam olarak görmek gerekir Belki de Doğal Çağlar’ı. Tabi eğitimci kişiliğini bilmiyoruz bilenler onun öğrencileri lütfen bunları da paylaşın ama bize göre ciddi dirençleri kıran bir yaklaşımın ürünü olduğunu varsayıyoruz bu kitabı. Zaten kitabında belirtmiş, oldukça insani ve milli bir görevin gereği gibi ele alınmasında ufak bir katkıda bulunmak istedim diyerek oldukça mütevazi bir yaklaşım sunmuş. Biz kendi adımıza hocamıza teşekkür ediyoruz.
Çok sınırlı bir çevrede neredeyse kitabı bile olmayan bir alanda, sınırlı eğitim-terapi kişi ve kurumların olduğunu düşününce bir daktiloyla 640 sayfa olacak şekilde basıldığını düşününce kitabın varlık nedeni adı böyle olmasına rağmen önemli diye düşünüyoruz. Soru şu yine de bu kitabın adını ne yapacağız ? Adının böyle konulduğu bir kitap o yılların düşünce hayatında nelerin etkili olduğunu gösterir mi ? Yazarı ve kitabını adını böyle konulduğu için yok mu sayacağız ? Bize göre şimdiki akademik çevreden kitapların adını gördükçe değişimin kendisini görmek mümkün. Algı değişiyor, algı değiştikçe değişim ve dönüşüm gereçekleşiyor. Değişim sancılıdır. Tam 30 yıl adındaki mücadele hala insanların zihninde devam ediyor. Olsun bir 30 yıl sonra sanırız hersey daha iyi olacak.
Şöyle düşünselim: Bugün yaklaşık 206 üniversitenin 40 ında özel eğitim öğretmenliği bölümü var ve neredeyse alana her yıl 50 kitabın 4-5 sempozyum, konferansın olduğu aylık ise bir sürü etkinliği sosyal medyadan takip ettiğimizi düşünürsek o yıllarda bu kitap bir başucu kitabı olduğunu düşünebilirsiniz. Adına rağmen zaten adıyla kim ilgilenirdiki o yıllarda, şükür böyle kitapta var denilmiş belki de, sorun bile edilmemiş yani..
İkincisi içeriğe bakalım oldukça kapsamlı bir kitap. diyebiliriz. Kitap 13 bölümden oluşuyor. Kitabın ayrıntılı içeriğine en alta bulabilirsiniz.
Zeka ile ilgili kuramlar, geri zekalığın tanımı, türleri sınıflandırılması, nedenleri, özellikleri, eğitim tarihçesi, ilk seçimi ve teşhisi, değerlendirme araçları, eğitimi, okul öncesinden temel eğitme ve meslek seçimine kadar, dersler ve beceriler, sosyal bütünleşmesi, bakım, eğitim gördükleri kurumlar, rehberlik ve mevzuat konularında oldukça ayrıntılı ve kapsamlı bir kaynak bulunmakta. Kitabın içeriğinde bize göre önemli olan ayrıntılar var birincisi yıllara göre zamanın tüm bilgileri kitaba alınmış. Oldukça kapsamlı ve her konuda mutlaka bir bilgi veriyor. ikincisi o değerlendirme ölçek ve araçlarını açıklamalı vermesi, bildiğiniz zeka testleri ve ölçekleri, çocuğun bütünsel incelenmesi ile ilgili oldukça iyi ve şimdiki kitaplarda görülmeyecek şekilde paylaşıma açık olarak ayrıntılı verilmiş, Bugün psikolog ve özel eğitimcilerin para verip eğitim aldığı bir sürü test ve ölçek kitapta verilmiş. Ayrıca öğretmenlerin ders ders çocukla çalışırken dikkat etmesi gereken ilkeler, günümüz koşullarında bile geçerli strateji ve tekniklerle verilmiş.
Toparlayalım kitap bir yandan adıyla şimdiki dünyanın insanında bir sorunlu bir bakış açısı sunup, özel eğitimde geldiğimiz noktayı göstermesi açısından örnek bir kitap olması açısından önemli diğer bir yandan içeriğiyle şimdiki özel eğitim kitaplarının içeriğiyle yarışır düzeyde bilgi ve içerik barındırıyor. Akademisyenler kızmasın lütfen. Saygılar…
Prof. Dr. Doğan Çağlar Kimdir ?
Prof. Dr. Doğan ÇAĞLAR fakültemizde 1972-1987 yılları arasında hizmet vermiştir.
Türkiye’de özel eğitim alanının öncü bilim insanlarındandır ve alanının ilk profesörüdür. 1946-1947 yıllarında Ankara-Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsünü bitirmiştir. 1964-1967 yıllarında Amerika Birleşik Devletleri New York’ta Columbia Üniversitesinde Özel Eğitim Programları Yönetimi dalında lisans ve yüksek lisans öğrenimi yapmıştır. 1974 yılında özel eğitim alanında doktor unvanını almıştır. 3 Aralık 1991’de Millî Eğitim Bakanlığında Bakan Danışmanı olarak görevlendirilmiştir. 19.10.1993 tarihinde atandığı Düzce Teknik Eğitim Fakültesi Dekanlığı görevini üç yıl yürütmüştür. Pek çok üniversitede özel eğitim bölümünün kurulmasına öncülük etmiş, özel eğitim alanında ile pek çok akademisyenin yetişmesine katkı sunmuştur. Özel eğitim alanında birçok kitap ve yayını bulunmaktadır. Ankara’da adını yaşatan ortopedik engelli öğrenciler için bir ilkokul ve ortaokul bulunmaktadır. Yayınlanmış 14 kitabı ve 54 makalesi bulunan özel eğitime gönül veren bu değerli bilim adamı 4 Ağustos 2012’de vefat etti.
Kaynak : http://oe.education.ankara.edu.tr/prof-dr-dogan-caglar/
Ayrıntılı Bilgi : http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_08/06041341_dcaglar.pdf
KİTAP İÇİNDEKİLER :
Diğer Sayfaları İçin Tıklayınız.