reyyansabir

Yazar: Leigh MorganTıbbi İncelemeci: Erin L. GeorgeSon güncelleme: 25 Eylül 2024

MentalHelp.net’ten gelen bu içerik 31 Mart 2025’e kadar güncellenecektir. Daha fazla bilgi edinin

• Yetişkin Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) Nedir?
• Yetişkin Yüksek Fonksiyonlu Otizm Nedir?
• Yetişkin Otizm Terapisi ve Tedavisi
• Otizmli Yetişkinlerin Tedavisinde Kullanılan Terapi Türleri

Otizm spektrum bozukluğu (OSB) tek bir bozukluk değil, bir kişinin diğer insanlarla iletişim kurma ve ilişki kurma biçimini etkileyen bir grup gelişimsel bozukluktur. Semptomlar çocuklukta ortaya çıksa da, bazı kişiler yetişkin olana kadar resmi bir otizm tanısı almazlar ve bu da semptomlarını gidermek için ne yapmaları gerektiğini merak etmelerine neden olur. Bu kılavuz, yetişkin otizm spektrum bozukluğuna genel bir bakış sunar ve günlük işlevlerini iyileştirmek isteyen yeni teşhis konmuş yetişkinler için hangi tedavi seçeneklerinin mevcut olduğunu açıklar.

Yetişkin Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) Nedir?

Otizm spektrum bozukluğu, nörogelişimsel bir bozukluk veya beyin gelişimindeki farklılıklar nedeniyle gelişen bir durum olarak sınıflandırılır. ⁽¹⁾ ASD, davranış, öğrenme ve iletişimi etkiler ve bu da ilişki kurmayı veya sosyal etkileşimlerden zevk almayı zorlaştırabilir. ⁽²⁾ Aile üyeleri ayrıca, ASD tanısı almış bir bireye uyum sağlamak için rutinlerini veya iletişim tarzlarını ayarlamak zorunda kalabilir. ⁽³⁾ Sonuç olarak, stres, en az bir ASD üyesi olan ailelerde daha yüksek olma eğilimindedir. ⁽⁴⁾ Otizm spektrum bozuklukları, iletişim becerilerindeki, sosyal becerilerdeki ve sözel becerilerdeki farklılıklar bazı görevleri yerine getirmeyi zorlaştırabileceğinden, bir bireyin kariyer seçimini de etkileyebilir.

Yetişkin Otizm Spektrum Bozukluğunun Belirtileri

Otizmli yetişkinlerde aşağıdaki belirtilerden herhangi biri görülebilir:

• Tekrarlayan davranışlar. Bazı Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan yetişkinler, aşırı uyarılmış hissettiklerinde başa çıkma mekanizması olarak tekrarlayan davranışları kullanırlar. ⁽⁵⁾ Bu davranışlar arasında kısıtlı bir programı takip etmek, kıpırdanmak ve yoğun takıntılar geliştirmek yer alabilir.
• Yönetici işlev. Otizmli birçok yetişkin karmaşık düşünme ve planlama konusunda sorun yaşar. Randevularına geç kalabilir, randevularının olduğunu unutabilir veya karmaşık aktiviteleri planlarken uzun vadeli desteğe ihtiyaç duyabilirler.
• Sosyal zorluklar. Otizmli yetişkinler genellikle başkalarıyla iletişim kurmada ve onları anlamada zorluk çekerler. Bu, yapmacık bir dil kullanmalarına, konuya odaklanmada zorluk çekmelerine, sık sık sosyal gaflar yapmalarına veya düşüncelerini diğer insanların anlayabileceği şekilde ifade etmekte zorluk çekmelerine neden olabilir.

Yetişkin Yüksek Fonksiyonlu Otizm Nedir?

Yüksek işlevli otizm resmi bir teşhis değildir. Otizm spektrumunun üst ucunda olan birini tanımlamak için kullanılan gayriresmi bir terimdir. ⁽⁶⁾ Bu ASD formuna eskiden Asperger sendromu denirdi, ancak bu terim 2013’te listeden çıkarıldı. ⁽⁷⁾ Tıp uzmanları, geniş bir yelpazedeki ruh sağlığı koşullarını teşhis etmek için DSM-5’i kullanır. Hafif semptomları nedeniyle, yüksek işlevli otizm, bozukluğun diğer formları kadar işe ve okula müdahale etmez.

Yetişkin Yüksek İşlevli Otizmin Belirtileri

Otizmli iki kişide aynı semptomlar görülmez, ancak yüksek işlevli ASD’ye sahip olmanın beraberinde getirdiği en yaygın zorluklardan bazıları şunlardır:

• Sosyal zorluklar. Bu tip ASD’ye sahip yetişkinler başkalarıyla etkileşim kurmakta zorluk çekebilirler. Ayrıca başkalarını dinlemek ve ilgi alanlarını öğrenmektense kendileri hakkında konuşmaya daha fazla zaman harcayabilirler.
• Fiziksel hassasiyet. Bu rahatsızlığa sahip birinin gürültüye, kokulara, dokulara ve tatlara karşı aşırı hassas olması yaygındır. Rahatsız edici giysiler, güçlü kokular, giysi etiketleri ve diğer tetikleyiciler duygusal sıkıntıya neden olabilir. ⁽⁸⁾
• Tekrarlayan davranışlar. Yüksek işlevli otizmi olan bir yetişkin her gün aynı kıyafeti giyebilir, her öğünde aynı yiyecekleri yiyebilir veya diğer tekrarlayan eylemlerde bulunabilir.
• Duygusal hassasiyet. Otizmli yetişkinler stresli durumlara maruz kaldıklarında yoğun duygusal tepkiler yaşayabilirler. Bu tepkiler genellikle olup bitenle orantısızdır.

Yetişkin Otizm Terapisi ve Tedavisi

Otizmi tedavi etmek semptomların daha yönetilebilir olmasına yardımcı olur. Her bir kişinin günlük işlevlerini iyileştirmelerine yardımcı olma olasılığı en yüksek terapilerden oluşan kişiselleştirilmiş bir tedavi planı alması önemlidir. Otizm tedavi yöntemleri genellikle olumlu davranışları teşvik eder ve ASD’li kişilerin başa çıkma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Bazı kişiler konuşma terapisi veya mesleki terapiden de faydalanabilir.

Çevrimiçi Terapi

Çevrimiçi terapi, Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan bir bireyin evinden çıkmadan eğitimli bir terapistle görüşmesini mümkün kılar. Bu, özellikle yeni insanlarla tanışırken veya bilmedikleri yerlere giderken ciddi sıkıntı yaşayan yetişkinler için faydalıdır. Konuşma-dil terapisi gibi birçok hizmet, şahsen verildiğinde olduğu kadar çevrimiçi olarak da etkilidir. ⁽⁹⁾ Bu nedenle, çevrimiçi terapi, otizmli bireylere sıkıntılarını artırmadan işlevlerini geliştirme fırsatı verir. Gelişmiş teknolojiyle, terapistlerin video arka planlarını başka ortamları simüle edecek şekilde değiştirmeleri bile mümkündür; bu da hastaların evden çıkma stresi olmadan sosyal becerileri üzerinde çalışmalarına veya yeni yerleri “ziyaret etmelerine” olanak tanır.

Yüz Yüze Terapi

Yüz yüze terapiye katılmanın başlıca faydası, bireyin başa çıkma becerilerini geliştirme fırsatına sahip olmasıdır. Bir terapi randevusuna katıldıklarında, bir resepsiyonist, terapist ve diğer personel üyeleriyle etkileşime girmeleri gerekebilir. Hatta bekleme odasında başka bireyleri bile görebilirler. Bu, stresli durumlarla nasıl başa çıkacaklarını öğrenmelerine yardımcı olabilir. Yüz yüze terapi sırasında, terapist bireyin yeni beceriler öğrenmesine yardımcı olmak için belirli nesneleri de kullanabilir. Örneğin, bazı nesneler terapist ve danışan arasındaki etkileşimi teşvik etmek için kullanılabilir. ⁽¹⁰⁾

Otizmli Yetişkinlerin Tedavisinde Kullanılan Terapi Türleri

Otizmli kişiler birden fazla tedavi seçeneğine erişebilir, ancak bir kişi için işe yarayan bir şey başkası için işe yaramayabilir. Bu yüzden kişiselleştirilmiş bakım aramak çok önemlidir. En yaygın yaklaşımlardan bazıları erken yoğun davranışsal müdahale, uygulamalı davranış analizi, bilişsel davranışçı terapi ve sosyal beceri eğitimidir. Otizm spektrum bozukluğu olan birçok kişide dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi diğer ruh sağlığı sorunları da vardır . Bu nedenle, bir bireyin tedavi planının benzersiz ihtiyaçlarına odaklanması önemlidir. ⁽¹¹⁾ Başka bir deyişle, birden fazla tanısı olan birinin her bir durumu ele alan bir tedavi planı olmalıdır.

Erken Yoğun Davranışsal Müdahale

Bir birey 5 yaşına gelmeden önce ASD tanısı aldığında erken yoğun davranışsal müdahale uygundur. ⁽¹²⁾ 2 ila 3 yıllık bir süre boyunca haftada 20 ila 40 saatlik kişiselleştirilmiş eğitimden oluşur. EBI seansları sırasında, otizm semptomları olan çocuklar oyun, iletişim ve sosyal etkileşim becerilerini geliştirmek için çalışırlar. EBI programları, çocuğun belirli bir davranışı sergilemesini istemeyi ve ardından tepkisine göre olumlu pekiştirme veya düzeltme sağlamayı içeren bir öğretim yöntemi olan ayrı deneme eğitimi kullanılarak sunulur. ⁽¹³⁾

Uygulamalı Davranış Analizi

Uygulamalı davranış analizi (ABA), otizmli yetişkinler için yaygın bir terapidir. ABA programının amacı, sorunlu davranışları azaltmak ve ASD’li bireylerin yeni beceriler öğrenmesine yardımcı olmaktır. ⁽¹⁴⁾ Bu tedavi yöntemi, bir tür ödül sisteminin ASD’li kişileri olumlu davranışları tekrarlamaya teşvik ettiği fikrine dayanmaktadır. Ayrık deneme eğitimi ABA ilkelerine dayansa da son derece tekrarlayıcıdır. Bazı yeni tedavi yöntemleri, ASD’li kişilerin her gün zaten yaptıkları aktiviteler bağlamında yeni beceriler öğrenmelerine yardımcı olmaya odaklanır. Örneğin, bir terapistin rastgele bir aktivite seçmesi yerine, birey iş yerinde veya alışılmadık sosyal ortamlarda uygulayabileceği becerileri öğrenme fırsatına sahip olabilir.

Bilişsel-Davranışçı Terapi

Bilişsel-davranışçı terapi (BDT), bir konuşma terapisi biçimidir. Birçok ruh sağlığı durumunun sağlıksız düşünce ve davranış kalıplarının sonucu olduğu teorisine dayanır. ⁽¹⁵⁾ BDT uygulayan terapistler, bu zararlı kalıpları ele almanın, ASD’li kişilerin semptomlarını yönetmelerine yardımcı olabileceğine inanır. Tipik bir BDT seansı aşağıdakilere odaklanabilir:

• Hatalı düşüncenin ne zaman sorun yarattığını fark etmeyi öğrenmek
• Problem çözme becerilerinin geliştirilmesi
• Diğer insanların neden bu şekilde düşündüklerini ve davrandıklarını daha iyi anlamak
• Yeni becerileri uygulamak ve sosyal etkileşimlere hazırlanmak için rol yapma

Bazı terapi biçimlerinin aksine, BDT geçmişe odaklanmaz. Bireyin hayatında şu anda olup biteni vurgular ve ASD’li kişilerin hemen uygulayabilecekleri yeni beceriler öğrenmelerine olanak tanır. BDT’nin başlıca faydalarından biri, ASD ve diğer nörogelişimsel bozuklukları olan kişilerin hayatları üzerinde kontrol sahibi olmalarına olanak sağlamasıdır. Başka birinin destek sağlamasını beklemek yerine, daha iyi başa çıkma becerileri geliştirebilir ve kendi davranışlarını ayarlamak için çalışabilirler.

Sosyal Beceri Eğitimi

Sosyal beceri eğitimi (SST), yetişkinlerin sosyal durumlardaki işlevlerini geliştirmelerine yardımcı olur. Bu tür tedavi, özellikle yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde ASD teşhisi konan ve erken müdahale programlarına erişmelerini engelleyen yetişkinler için faydalıdır. ⁽¹⁶⁾ Bir SST seansı sırasında, bir terapist ASD’li kişilerin daha etkili iletişim kurmayı öğrenmelerine yardımcı olmak için doğrudan talimat, modelleme, rol yapma ve diğer teknikleri kullanır. Bireyin ihtiyaçlarına bağlı olarak, bu tür terapi öz güveni artırmaya, uygun sözel olmayan ipuçlarını kullanmaya veya diğer insanlar konuşurken dikkatlice dinlemeye odaklanabilir. SST, iyileştirilmesi gereken herhangi bir sosyal beceriyi hedeflemek için yararlıdır. ⁽¹⁷⁾

Kaynak: https://www.mentalhealth.com/library/therapy-for-adults-with-autism-what-are-my-options

Kendini savunanlar başa çıkma stratejilerini ve terapilerini paylaşıyor

Çalışmalar otistik yetişkinlerin %50’sine kadarının anksiyete bozukluğuna sahip olduğunu gösteriyor – nörotipik yetişkinlerin iki katı – ve bu da onu otizm spektrum bozukluğunun en yaygın birlikte görülen durumlarından biri yapıyor. Semptomlar arasında huzursuzluk, konsantrasyon güçlüğü, uyku sorunları, baş ağrıları, mide ağrıları ve hatta artan kalp hızı ve hızlı nefes alma yer alabilir. Ancak geri çekilme, tırnak yeme, takıntılı düşünceler ve yemek yiyememe gibi şeyler bile anksiyete belirtileri olabilir. Tanımlamayı zorlaştıran şey, sosyal eksiklikler ve kısıtlı ilgi alanları gibi otizmi karakterize eden özelliklerin anksiyete semptomlarını taklit edebilmesidir. Sorunu daha da karmaşık hale getiren şey, anksiyeteyi taramak için teşhislerin nörotipik insanlar için geliştirilmiş olması ve birçok otistik insanın yanlış anlaşılmasına ve/veya yetersiz veya yanlış teşhis edilmesine neden olmasıdır.

Risk: Otizmli yetişkinlerde tedavi edilmeyen veya yetersiz tedavi edilen kaygının depresyona, saldırganlığa ve hatta kendine zarar vermeye yol açtığı bilinmektedir.

Olası bir çözüm: otizme özgü kaygı yönetimi. Son zamanlarda nörobilimciler, otizmli insanların amigdalasında , beynin duygu ve korku merkezinde, kaygının ASD’li kişilerde diğer herkesten farklı olduğunu gösteren yapısal farklılıklar keşfettiler. O zaman yönetimin otizmli insanlar için farklı olması mantıklıdır.

Bu nasıl görünüyor? Ne yazık ki, otistik yetişkinlerde anksiyete tedavisi üzerine çok az çalışma yürütüldü ve en iyi uygulamalar hakkında daha az yararlı sonuç çıkarıldı. Bu yüzden doğrudan kaynağa gittik ve hepsi çocukluklarından beri anksiyeteyle mücadele eden otistik yetişkinlerden oluşan bir panele sorduk. Aşağıda, hem olumlu hem de olumsuz, popüler ve alternatif stratejilerle ilgili deneyimlerini paylaşıyorlar. Ayrıca ortak bir mesaj da paylaşıyorlar: anksiyetenizi yönetmek için tek bir strateji yoktur, bu yüzden farklı seçenekleri keşfedin ve deneyin.

Otizmli yetişkinlerde kaygıyı azaltmaya yardımcı stratejiler

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

Bilişsel Davranışçı Terapi yaygın bir konuşma psikoterapisi türüdür. Bir terapistle çalışırken olumsuz düşünceleri tespit etmeye çalışırsınız, böylece durumlara farklı bakabilir ve onlara daha etkili bir şekilde yanıt verebilirsiniz. Bilişsel Davranışçı Terapi otizm için uyarlanmamıştır, ancak birçok otistik kişi bunu dener.

“Ergenliğimin sonlarında danışmanlığa gitmeye başladığımda, bilişsel davranışçı terapiyi çok faydalı bulmadım,” diyor kendini savunan, yazar ve Autism Speaks’e sık sık katkıda bulunan Lydia Wayman. Ayrıca, bilişsel davranışçı terapiye (DBT) dayanan diyalektik davranışçı terapi (DBT) aracılığıyla duygularıyla başa çıkmak için yardım aradı. “Bilişsel davranışçı terapide düşüncelerimi değiştirmeyi öğrendim. Ancak kaygıyı bir düşünce olarak ele almıyorum. Artık bir his yerine, beynimin bilgiyi işleme biçiminde bir değişiklik olarak görüyorum.”

Ancak yaşı ilerledikçe geçmişte işe yaramayan stratejileri yeniden gözden geçirmenin faydalı olduğunu öğrendiğini itiraf ediyor.

Lydia’nın kaygısını nasıl tanıdığını ve yönettiğini öğrenmek için daha fazla bilgi edinin .

“Bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve duygusal davranışçı terapi (DBT) becerilerini öğrendiğimde bunları kullanamadım, ancak şimdi bilişsel çarpıtmalar, farkındalık ve sıkıntı toleransı gibi kavramların günlük yaşamda faydalı olduğunu görüyorum” dedi.

İnterosepsiyon Terapisi

İnterosepsiyon, bedensel duyumları duygularla fark etme ve ilişkilendirme yeteneğidir. Öz düzenleme becerilerini geliştirmede önemlidir. Bir örnek, aç veya susuz hissetmek ve gidip yemek veya içmek gerektiğini bilmektir. Otizm spektrum bozukluğu olan bireyler genellikle nörotipik akranlarına göre daha düşük seviyede interoseptif farkındalığa sahiptir. Örneğin, otistik bir kişinin yemek yemeyi unuttuğunu veya yemek yemeyi hatırlamak için alarmlar kurduğunu duymak nadir değildir.

İnteroseptif terapi, bilişsel davranışçı terapide kullanılan bir maruz bırakma terapisi biçimidir. Amacı, düşünceler veya inançlar yerine duyuları ele almaktır. Bir terapist, kaygının sizi fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak nasıl hissettirdiği hakkında konuşmanızı teşvik edecektir. Daha sonra, kontrollü egzersizler yoluyla bu hisleri yeniden yaratmaya çalışabilirsiniz. Örneğin, kaygı kalbinizin yarışmasına neden oluyorsa, terapistiniz kalbinizin daha hızlı atmasını sağlamak için bazı zıplama hareketleri yapmanızı veya fiziksel aktiviteye yerinde koşmanızı isteyebilir ve zamanla maruz kalmanızı kademeli olarak artırabilir. Nihai hedef, yarışan kalbinizi kaygıdan ayırmaktır.

“100’e gelmeden önce bedenimi hissetmekte ve üzüldüğümü veya kaygılandığımı fark etmekte zorluk çekiyordum,” diyor otistik bir yetişkin ve kendini yürüyüş ve konuşma başa çıkma stratejileri ansiklopedisi olarak tanımlayan ve ihtiyaç duyduğunda bunları hatırlamakta zorluk çeken Chloe. “Dr. Kelly Mahler’in “The İnteroception Curriculum” kitabını kullanan bir meslek terapisti ile çalıştım. Zaman aldı, ancak vücut sinyallerini tanımayı ve ardından vücut sinyallerini duygulara bağlamayı öğrendim, sonunda duyguları daha iyi hissetmeme yardımcı olacak bir eyleme bağladım.”

Uygulamalı Davranış Analizi (ABA)

ABA terapisi, davranışı anlamak ve değiştirmek için birçok teknik içerir. Pozitif güçlendirme, ABA’da kullanılan ana stratejilerden biridir.

Chloe, “ABA terapisinde hedefleri seçme ve kararların bir parçası olma konusunda büyük bir katılımcıyım,” dedi. “Bu çok kişi merkezli. Bana başa çıkmamda ve olabileceğim en iyi ben olmamda yardımcı olmakla ilgili, böylece istediğim şeyleri başarabilirim. Beni düzeltmekle ilgili değil.”

ABA’da değişimi daha iyi kabul etmesine yardımcı olan stratejiler öğrendi. Örneğin, sorunları kutulara ayırdı. Kutu 1’e kendi davranışı gibi kontrol edebileceği sorunları koyacak. Kutu 2’ye kontrol edemediği sorunları koyacak.

“Volkan boyutunda sorunlar ve çakıl taşı boyutunda sorunlar var, bazen çakıl taşı boyutunda sorunlar içeride gerçekten yanardağ sorunları gibi hissedilebilse de,” diye ekliyor. “Ayrıca bir dakikaya ve çok daha fazlasına ihtiyacım olduğunda bir mola istemeyi öğrendim.”

Alternatif Destekleyici İletişim (AAC)

AAC, işaret dili gibi yardımsız iletişimi veya tabletler gibi yardımlı iletişimi içerebilir. Ancak bunlar yalnızca sözel olmayan insanlar için değildir. Otizmin bir özelliği ve kaygı kaynağı olan iletişim kurmada zorluk çeken herkes için faydalıdır.

“Sözlüyüm, çok sözel, ama bazen kaygılı, sinirli veya bunalmış hissettiğimde kelimeleri çıkarmak zor olabiliyor,” diyor son 11 yıldır bir şekilde AAC kullanan Chloe. “iPad’imde Proloquo2go kullanıyorum. Seçebileceğim önceden programlanmış görsel resimler ve ifadelerim var. Ayrıca ne düşündüğümü veya hissettiğimi yazabiliyorum. Başa çıkma stratejilerimden birini isteyebileceğim veya seçebileceğim ya da bir destek kişisinden yardım isteyebileceğim bir “kaygılı” klasörüm var.”

Duyusal Diyetler

Duyusal Diyetler, vücudunuza gelen doğrudan duyusal girdi miktarını artırmak veya azaltmak için kullanılan araçlar veya desteklerdir. Gürültü önleyici kulaklıklar ve yumuşak müzik çalan kablosuz kulaklıklar, işitme duyunuzdan aldığınız duyusal girdiyi doğrudan değiştirebilen araçlara örnektir. Bu araçlar ayrıca farklı şekillerde çalışır, biri ek sesler ekler ve diğeri gürültüyü kısıtlar. Farklı destekleri, sakin bir durumu korumak veya kaygılı olmak gibi daha az arzu edilen bir durumdan durumunuzu değiştirmek için kullanabilirsiniz.

“Her gece uyumak için ağırlıklı bir battaniye kullanıyorum çünkü ağırlığı vücuduma yardımcı oluyor ve onu kullanmadan iyi uyuyamıyorum,” diyor Autism Speaks katılımcısı Brigid Rankowski. Ayrıca her gün kahvaltıda belirli yiyecekler yiyor. Tahmin edilebilir duyusal deneyim, sabahın erken saatlerinde sakin bir durumda kalmasına yardımcı oluyor. “Hala uyandığımda seçimler veya kararlar almak zorunda kalmamı engelliyor.”

Chloe, gün boyunca benzer duyusal stratejileri proaktif olarak kullanıyor. “Maskelemek ve içimde tutmak zorunda olmadığım ve vücudumun ihtiyaç duyduğu girdiyi alabileceğim bir molaya ihtiyacım var” dedi. “Salınıyorum, zıplıyorum, bir çarpma yastığına atlıyorum, ağırlıklı bir battaniyenin altına uzanıyorum, terapötik dinleme müziği dinliyorum, gürültü önleyici kulaklıklar takıyorum. Tüm bunlar kaygımı azaltmaya yardımcı oluyor.”

Ayrıca kaygısını azaltmak için programlar, görseller ve sosyal hikayeler kullanıyor, böylece ne bekleyeceğini biliyor. Örneğin, görsellerle daha iyi olduğu için yemeklerini resimler kullanan bir çizelgede planlıyor.

İfade Edici Sanat Terapisi

Çalışmalar, müzik, görsel sanatlar, yaratıcı yazarlık ve dans gibi ifade edici sanat terapisinin sinir sisteminizi sakinleştirerek ve sizi düşüncelere dalmaktan uzaklaştırarak kaygıyı hafifletmeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. En azından yaratıcılığı, dayanıklılığı ve öz farkındalığı teşvik eden diğer becerileri öğretebilirler, bunların hepsi kaygıyı dolaylı olarak ele alır.

Aynı zamanda profesyonel bir Deniz Kızı olan ve marjinal topluluklara sirk sanatlarını getiren bir sosyal sirk programı olan The Way We Move’un yönetici direktörü olan Brigid, “Sanat terapisi, stresten arınmak, rahatlamak ve kendiniz hakkında bir şeyler öğrenmek için en iyi araçlardan biridir, bu hangi aktiviteyi yapmaktan hoşlandığınızı öğrenmek bile olabilir” diyor .

Egzersiz yapmak

Lydia’nın yapmayı sevdiği gibi bir çift ayakkabı giyip yürüyüşe çıkmak, kaygıyı önlemek ve tedavi etmek için mevcut en iyi tıbbi olmayan çözüm olabilir. Sadece vücudunuzu hareket ettirmek bile vücut gerginliğini azaltır ve dolayısıyla kaygı hissini düşürür. Uzmanlar, bunu yaparak kalp atış hızınızı artırabilirseniz, kaygı önleyici nörokimyasalların kullanılabilirliğini artırarak beyin kimyanızı bile değiştirebileceğinizi söylüyor. Chloe’nin zıplaması ve çarpma yastığı inişleri buna dahil, en sevdiğimiz Deniz Kızı Brigid’in tercih ettiği su terapisi de buna dahil. Suda 30 dakika geçirmek, turlar atmak veya sadece yüzerken bile kaygıyı azalttığı kanıtlanmıştır. Yüzmenin ek bir avantajı: zihni ve kasları rahatlatan ve dolayısıyla organ fonksiyonunu iyileştiren döngüsel bir nefes alma düzenini teşvik eder.

İlaç

Otizm için ilaç, özellikle reçeteli ilaçlar söz konusu olduğunda karmaşık bir konudur. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’ler) adı verilen bir antidepresan sınıfı, kaygıyı tedavi etmek için otistik yetişkinlere sıklıkla reçete edilir. Ancak herkes için işe yaramazlar ve tüm ilaçların yan etkileri vardır. Herhangi bir reçeteli ilaç alırken her zaman önce kalifiye tıp uzmanlarına danışılmalıdır.

Uyku için melatonin ve sindirim için Çin bitkisel ilaçları gibi çeşitli tamamlayıcı ve alternatif tıp (TAT) da kaygı semptomlarını tedavi etmek için kullanılmıştır.

“Ben tıbbi esrar hastasıyım ve yemek yiyebilmek için özel olarak ilaç almam gerekiyor. Hatta zamanın nasıl geçtiğini anlamadığım için ilacı almamı hatırlatan birden fazla alarmım bile var,” diyor Brigid. “Benim için ilaçla aynı şey çünkü sıklıkla kaygı veya ağrı etrafında çok sayıda semptom yaşıyorum ve bunun için bir şey alabileceğimi hatırlayana kadar kendimi daha kötü hissetmeye başlıyorum. Sanırım bu, diğer insanların aspirin veya ibuprofen kullanmasına benziyor.”

Uzmanlar, CAM ve kenevir ürünlerinin kaygı gibi otizm semptomlarını tedavi etmek için terapötik alternatifler olarak umut vadettiği konusunda hemfikir. Ancak tıpkı reçeteli ilaçlar gibi, herkes için işe yaramıyorlar ve olumsuz etkileri olabilir. Belirli belirlemeler yapmak için daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç var. Autism Speaks, kenevir ve otizm üzerine araştırmaların durumu hakkında tartışmayı teşvik etmek için 2018’de bir fikir birliği konferansı düzenledi.

Kaynak:https://www.autismspeaks.org/blog/autism-and-anxiety-adults

Yayınlanma Tarihi : 2 Aralık 2023

Bu alandaki toplam 80 yıllık klinik deneyimimiz boyunca, otizm konusunda farkındalık ve bilginin, otistik kişiler için başarılı bir değerlendirme ve terapi, müdahale ve destek sağlanması için son derece önemli bir bileşen olduğunu bulduk. Bu farkındalık olmadan, yardımdan çok zarar verme riski vardır.

Artık otistik bireylere otizmin özelliklerine uyarlanmamış, ilişki sorunları gibi birlikte görülen durumlar veya yaşam sorunları için sağlanan tedavilerin hiçbir sonuca yol açmadığını veya durumu daha da kötüleştirdiğini gösteren araştırmalar bulunmaktadır. Örneğin, Tchanturia ve meslektaşları (2016), yüksek otistik özelliklere sahip anoreksiya nervoza hastalarının, düşük otistik özelliklere sahip anoreksiya nervoza hastalarına kıyasla grup bilişsel iyileştirme terapisine yanıt vermediğini bulmuşlardır. Camm-Crosbie ve meslektaşları (2019) tarafından 200 otistik yetişkinle yürütülen bir çalışmada, bu yetişkinlerin çoğunun geçmişte tedavi ve destekle ilgili olumsuz deneyimleri olduğu ve sonrasında psikiyatrik ve psikolojik hizmetlerden kaçındıkları bildirilmiştir. Tedavinin ihtiyaçlarına uygun olmadığını ve otizmin özelliklerine uymadığını bildirmişlerdir. Maxine Aston ve Tony Attwood şu anda otizm ve ilişki danışmanlığı üzerine araştırmalar yürütüyor ve elde edilen ön sonuçlar, eşlerden biri veya her ikisi de otistik olan çiftlere yönelik geleneksel çift danışmanlığının çiftlerin %41’i için olumsuz sonuç, yalnızca %22’si için ise olumlu sonuç verdiğini gösteriyor.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre, 2022 yılında otizmin yaygınlığı sekiz yaşındaki 44 çocukta bir olarak tahmin edilmiştir (CDC, 2022). Ancak bu muhafazakar bir tahmindir, çünkü birçok otistik yetişkin sosyal durumlarda otistik özelliklerini kamufle eder ve bastırır veya otizmin etkilerini en aza indiren bir kariyer seçer, bir tür telafi. Bu nedenle, çoğu tıp ve ilgili sağlık uzmanının, farkında olsunlar veya olmasınlar, vaka yüklerindeki otistik yetişkinleri tedavi etmesi oldukça olasıdır. Önceki blog yazılarımızda otizmin ilk seansta nasıl tanınacağını ( Bir Müşteriyle İlk Tanışmada Otizmin Belirtileri ) ve otistik toplum üyelerimizin refahının artması için topluluğumuzda otizm hakkında artan bilgi ve farkındalığın önemini ( Otizmli Yetişkinlerin Aile ve Arkadaşlarla İlişkileri ) açıkladık.

Bu blogda, otizm yolculuğumuzdan sekiz temel fikri paylaşmak istiyoruz; amacımız, otizmli topluluk üyelerimize yardımcı olan profesyonellerin, profesyonel olarak başarılarını artırmak için değerlendirme ve tedavi uygulamalarında değişiklikler yapmalarına yardımcı olmaktır.

Otizm dostu destek ve terapi sağlamak için 8 ipucu

Otizm hakkında bilginizi , özellikle otizmin sosyal kodlarını artırın. Otizmli kişilerin sosyal etkileşimi, otistik olmayan kişilerin etkileşiminden farklı görünebilir. Örneğin, otistik bir kişi beklediğinizden daha az göz teması kurabilir, daha az yüz ifadesi gösterebilir ve soruları her zaman beklediğiniz şekilde yanıtlamayabilir. Müşterinizin sözsüz iletişimini anlamak zorsa veya onlar hakkında olumsuz yargılarda bulunduğunuzu fark ediyorsanız, sosyal kodlarının sizinkinden farklı olabileceğini ve bunları yanlış okuyabileceğinizi düşünün. Çift empati ilk olarak Milton (2012) tarafından fark edilmiş ve tanımlanmıştır ve otistik bir kişinin otistik olmayan bir kişinin sözsüz iletişimini anlamakta zorlandığı kadar, otistik olmayan kişilerin de otistik kişileri anlamakta zorlandığını açıklar. Çift empati sorununun otistik kişilerde artan ruh sağlığı sorunlarına neden olduğu (örn. Mitchell vd. 2021) ve müşterilerin hizmetlerden memnuniyetsizliğini ve çekilmesini artırdığı düşünülmektedir (Camm-Crosbie vd. 2019).

Zaman ayırın. Otizmin karakteristiklerinden biri, otistik kişiyle konuştuğunuzda, bir sonraki söyleyeceklerini formüle etmek yerine dikkatle dinlemeleridir. Bu, konuşmanızı bitirdiğinizde, bilgileri işlemek ve ardından yanıtlarını formüle etmek için zamana ihtiyaç duydukları anlamına gelir. Düşünürken ve cümlelerini bitirirken onları bölmek veya ne söyleyeceklerini önceden tahmin etmek, süreci onlar için sinir bozucu hale getirecek ve daha uzun sürecektir. Ayrıca, seanslarınızı ses veya video kaydına almayı düşünün. Genellikle değerli bilgiler unutulabilir, çünkü kişi önceki yorumlarınızı işlemekle o kadar meşguldü ki, daha sonra söylediklerinizi kaçırdı.

Konuşmaktan başka yöntemler kullanın. Otizmli olmayan kişiler birbirlerine bakmaya, çok fazla göz teması kurmaya ve sözel olmayan iletişimi kusursuz ve zahmetsiz bir şekilde okurken konuşmaya güvenirler. Bu nörotipik iletişim yöntemi bazen otizmli kişi için ulaşılamaz olacaktır ve başarıldığında süreç yorucu olur ve genellikle kaygılı ve bunalmış otizmli kişiden yanlış bilgi alınmasına yol açar. Hem psikometrik hem de öz bildirim anketlerini tamamlamak, doğru bilgileri artırmanın çok faydalı bir yolu olabilir. Seanslar arasında günlük tutma veya e-posta kullanma, otizmli kişinin iç dünyasında neler olup bittiğini anlamak için terapiye çok faydalı bir yardımcıdır. Ayrıca duyguları iletmek için sanat, görseller ve müzik parçalarından oluşan bir çalma listesi kullanılmasını teşvik ediyoruz.

Terapötik ortamınızın duyusal ve sosyal yönlerini göz önünde bulundurun. Tipik olarak, otistik bir kişi bekleme odasında bir veya iki kişiden fazla kişi varsa bunalmış hisseder ve grup terapisi ve yatılı tedaviler gibi çok sayıda kişi varsa tamamen bunalmış hisseder. Çoğu otistik kişi sese karşı duyarlıdır, bekleme odasında televizyon veya yüksek sesli müzik olması, sizi görmeye başladıklarında kaygılarını artırma ve iletişim kapasitelerini azaltma olasılığı yüksektir. Aydınlatmanızı göz önünde bulundurun. Floresan ve halojen gibi belirli aydınlatma türleri, otistik bir kişi için çok rahatsız edici olabilir. Ayrıca odadaki kokuları da göz önünde bulundurun. Güçlü parfümler, deodorantlar, kahve ve temizlik ürünleri konsantrasyon ve iletişimde sorunlara neden olabilir. Otizmli bir kişi, beş duyunun her biriyle ilgili yaygın sorunlara ek olarak, kendi bedensel duyumlarını tanıma ve tanımlama yeteneği olan interosepsiyonla ilgili sorunlar yaşayabilir. Sonuç olarak, interosepsiyonla ilgili sorunlar, tıbbi durumların ve ruh sağlığı durumlarının doğru bir şekilde değerlendirilmesini engelleyebilir.

Aleksitimi olasılığının yüksek olması. Aleksitimi, depresyon, anksiyete bozuklukları, bağımlılık ve yeme bozuklukları gibi ruhsal hastalık riskini artıran bir durumu tanımlar. Otizmde aleksitiminin yaygınlığı genel popülasyondaki %4’e kıyasla %50’nin üzerindedir (Kinnaird, Stewart ve Tchanturia, 2019). Aleksitimi olmak, kişinin kendi düşünceleri ve duyguları gibi içsel deneyimleri tanımlamasının yanı sıra kendi bedensel duyumlarını (interoception) tanımasının ve tanımlamasının çok zor olduğu anlamına gelir. Ruh sağlığı sorunları için terapide başarılı bir değişikliğin, aleksitimiyi tedavi etmek, yani kişinin kendi duygularının farkındalığını ve anlayışını ve bunları kendi bedeninde nasıl hissettiğini artırmak olduğunu bulduk. Duyguları iletmek için sanatın, görsellerin ve çalma listelerinin kullanımını teşvik etme yönündeki yukarıdaki öneri, hem aleksitiminin tedavisinde hem de barındırılmasında oldukça önemlidir.

Dilinizde esnek olun. Birçok otistik yetişkin artık otizmli bir kişi olarak anılmaktansa otistik olarak anılmayı tercih ediyor. Ancak araştırmalar birçok ebeveyn ve profesyonelin hala kişinin ilk dilini tercih ettiğini gösteriyor. Müşteriniz size otistik olduğunu söylerse, dilini dikkatlice dinleyin ve ona uyduğunuzdan emin olun.
Saygılı, sıcak ve hassas bir iletişim tarzı kullanın. Travma yaşamış müşteriler için kullanılan yaklaşıma benzer bir yaklaşım iyi bir modeldir. Birçok otistik yetişkin, kurban edildikleri ve istismara uğradıkları için insanlara güvenmemeyi öğrenmiştir. Bu istismar okulda zorbalık yoluyla erken başlar. Sonuç olarak, otistik müşterilerle güvenin kurulması daha uzun sürebilir.

Müşteriyi beklentileriniz hakkında bilgilendirin ve beklentilerinizin kapasiteleri dahilinde olduğundan emin olun. Terapiye yeni başlayan müşteriler terapideki rolünüzü ve sizin rolünüzü anlamakta zorluk çekebilirler ve roller, gelenekler ve beklentiler hakkında yazılı bilgi sağlamak faydalı olabilir. Birçok otistik kişi belirsizliğe tahammülsüzlükle mücadele eder ve bu özellik sosyal iletişim sorunlarıyla birleştiğinde, çok stresli olarak algılandığı için terapiden kaçınmaya yol açabilir. Seanslarınızda ne bekleyebilecekleri ve onlardan ne beklediğiniz hakkında bilgi sağlamak bu korkuları giderebilir. Ayrıca, seans için görsel bir gündem belirlemenin yardımcı olabileceğini ve müşteriniz için önemli olan konuları eklediğinizden emin olun. Yazılı bilgiler otistik müşterinizin terapide kullanacağı iletişim tarzı ve açıklama düzeyi ile müşteri olarak rolü konusunda rahat hissetmesine yardımcı olabilir.

Özetle

Sağlık profesyonellerinin, müşterilerinin klinik bir ortamda daha rahat ve anlaşılmış hissetmelerine yardımcı olmak için yapabilecekleri birçok şey vardır. Bu makale, otistik müşterilerle çalışırken dahil edilmesi gereken sekiz önemli fikri açıklamıştır.

Peki buradan nereye?

Çevrimiçi kurslarımız, Otizmli Kızlar ve Kadınlar İçin Tanı ve Otizmli Kızlar ve Kadınlar İçin Destek ve Terapi, araştırma çalışmalarına ve kapsamlı klinik deneyimimize dayalı bir dizi araç kullanarak otizmi değerlendirmeye ve doğrulamaya odaklanır. Bu blogun temalarını daha da ileri götürerek, olumlu bir benlik duygusu geliştirmek, kendini savunma, yönetici işlev, duygu anlayışı ve düzenlemesi için stratejileri geliştirmek, erken çocukluktan yetişkin yıllarına kadar arkadaşlık ve ilişki becerilerini geliştirmek ve otizmin bazı yönlerinin başarılı bir kariyere nasıl katkıda bulunabileceği konusunda destek ve terapi hakkında bilgi sağlarlar. Ayrıca, kaygı ve depresyon, yeme bozuklukları ve cinsiyet disforisi gibi yaygın klinik sunumların tedavisinde otistik kızların ve kadınların yetenek ve deneyimlerinin profilini karşılamak için geleneksel terapiye uyarlamalar da açıklanmaktadır.

Referanslar

Camm-Crosbie, L. Bradley L., Shaw R., Baron-Cohen S. ve Cassidy S. (2018). ‘Benim gibi insanlar destek alamıyor’: Otizmli yetişkinlerin ruh sağlığı zorlukları, kendine zarar verme ve intihar eğilimi için destek ve tedavi deneyimleri. Otizm 23 1431-1441 https://doi.org/10.1177/1362361318816053

Kinnaird E, Stewart C ve Tchanturia.K (2019). Otizmde aleksitiminin araştırılması: Sistematik bir inceleme ve meta-analiz; Avrupa Psikiyatrisi, 55: 80–89. doi: 10.1016/j.eurpsy.2018.09.004: 10.1016/j.eurpsy.2018.09.004

Milton DEM (2012) Otizmin ontolojik statüsü üzerine: ‘çift empati sorunu’, Engellilik ve Toplum, 27:6, 883-887, DOI: 10.1080/09687599.2012.710008

Mitchell, P., Sheppard E. ve Cassidy S. (2021). Otizm ve çift empati sorunu: Gelişim ve ruh sağlığı için çıkarımlar, British Journal of Developmental Psychology, 39, 1, (1-18).https://doi.org/10.1111/bjdp.12350

Tchanturia, K., Larsson, E. ve Adamson, J. Yüksek ve düşük otistik özelliklere sahip anoreksiya nervoza hastalarının grup Bilişsel İyileştirme Terapisine nasıl yanıt verdiği. BMC Psikiyatri 16, 334 (2016). https://doi.org/10.1186/s12888-016-1044-x

Kaynak: https://www.attwoodandgarnettevents.com/blogs/news/how-to-increase-the-success-of-therapy-for-an-autistic-adult

Ruh sağlığınıza öncelik verin

Araştırmalar otistik insanların %70’inden fazlasına en az bir ruh sağlığı rahatsızlığı teşhisi konduğunu gösteriyor. Anksiyete ve depresyon, otizmli yetişkinlerin neredeyse dörtte birinin bu rahatsızlıklardan biriyle teşhis edilmesiyle listenin başında geliyor – otizmi olmayan yetişkinlerden daha yüksek bir yüzde. İyi haber şu ki toplum bu rahatsızlıkları tanıma ve anlama konusunda daha iyi hale geldi. Daha da iyisi, yardım aramanın damgalandığı günler geride kaldı. Günümüzde terapi yaygın olarak kabul görüyor ve sadece bazı durumlarda hayat kurtarıcı olmakla kalmayıp, buna açık olan hemen hemen her otistik yetişkin için değerli olduğu kanıtlandı.

Terapiye gitmeyi ne zaman veya neden düşünebilirim?

Bazı insanlar bir ruh sağlığı rahatsızlığı teşhisi konduktan sonra terapiye giderler. Diğerleri belirli bir davranışa sahiptir veya zorlu bir kısa dönem boyunca desteğe ihtiyaç duyarlar. Diğerleri için terapi, hayatları boyunca ortaya çıkan sorunları çözmek için konuşmak ve destek almak için güvenli bir alandır. Gitmenizin tek nedeni gitmek istemeniz olsa bile, bu yeterli bir nedendir.

Bir terapiste danışmanızı gerektirebilecek bazı durumlar şunlardır:

• Siz veya çevrenizdekiler depresyon veya anksiyete gibi bir ruh sağlığı sorununun belirtilerini ve semptomlarını fark ettiniz mi?
• Kendinizi bunalmış, stresli hissediyor veya günlük hayata ayak uyduramıyorsanız.
• Refahınız, ilişkileriniz veya başa çıkma stratejileriniz konusunda ailenizden veya arkadaşlarınızdan tavsiye aldınız, ancak bu yeterli olmadı.
• Madde veya diğer sağlıksız başa çıkma mekanizmaları kullanıyorsunuz.
• İlişkilerinizde gerginlik var veya isteklerinizi, ihtiyaçlarınızı veya duygularınızı ailenize ve arkadaşlarınıza iletemediğinizi hissediyorsunuz.
• Kendini yalnız hissediyorsun.
• Hayatınızda yakın zamanda büyük bir değişiklik yaşadınız veya yaşayacaksınız.
• Sevdiğiniz birini kaybettiniz.
• Kronik ağrınız veya günlük hayatınızı etkileyen başka bir sağlık sorununuz var.
• Uyku veya yeme düzeninde sorun yaşıyorsunuz.
• Duygularınızın kontrolden çıktığını hissediyorsunuz.

Kendinize zarar vermeyi düşünüyorsanız, intihar düşünceleriniz varsa veya duygusal destek istiyorsanız, 988 İntihar ve Kriz Yardım Hattı ağı Amerika Birleşik Devletleri genelinde 7/24 hizmetinizdedir. Ücretsiz ve gizlidir. Telefonunuzdan 988’i arayın veya mesaj atın. İntihar ve Kriz Önleme Hattı: 1-888-628-9454.

Doğru terapi türünü nasıl seçerim?

Birçok kişi terapinin bir kanepeye uzanıp en eski anılarını konuşmak anlamına geldiğini düşünür. Bu gerçekten de vardır ancak birçok farklı terapi seçeneğinden biridir. Belirli terapi türleri, anksiyete bozuklukları için maruz bırakma terapisi gibi belirli durumlar için kullanılır. Diğer türler çok çeşitli endişelere yardımcı olabilir. Bazı yaygın formlar da dahil olmak üzere keşfedilecek birkaç terapi türü vardır :

• Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT),  yaygın bir konuşma psikoterapisi türüdür. Bir terapistle çalışırken olumsuz düşünceleri belirlemek için çalışırsınız, böylece durumlara farklı bakabilir ve onlara daha etkili bir şekilde yanıt verebilirsiniz. BDT otizm için uyarlanmamış olsa da, birçok otistik kişi bunu yararlı bulmaktadır.
• Diyalektik davranış terapisi (DBT),  CBT’ye benzer. Ancak DBT, duyguları düzenlemeye, farkında olmaya ve rahatsız edici düşünceleri ve hisleri kabul etmeye daha fazla odaklanır.
• Grup Terapisi, yaklaşık beş ila 15 hastadan oluşan bir gruba liderlik eden bir veya daha fazla psikoterapi biçimidir. Birçok grup, depresyon, sosyal anksiyete ve panik bozuklukları gibi belirli bir sorunu hedeflemek üzere tasarlanmıştır. Bazıları daha çok sosyal becerileri geliştirmeye odaklanır. 
• Sanat Terapisi , profesyonel bir sanat terapisti tarafından kolaylaştırılan alternatif bir terapi biçimidir. Sanatsal kendini ifade etmede yer alan yaratıcı sürecin, insanların çatışmaları ve sorunları çözmesine, kişilerarası beceriler geliştirmesine, davranışları yönetmesine ve stresi azaltmasına yardımcı olduğu inancına dayanır. Sanat, dans, müzik ve şiir gibi farklı ortamlar kullanılır. Birebir seanslarda veya grup terapisinin bir parçası olarak yapılabilir.

Birçok terapist birden fazla yaklaşımda deneyimlidir ve yaklaşımlarını her kişiye göre uyarlar. Sizin için en iyi neyin işe yaradığını anlamak için terapistinizle konuşun. Bazı hususlar: Son derece yapılandırılmış mı yoksa daha esnek bir yaklaşımı mı tercih edersiniz? Materyalleri, görselleri mi yoksa sadece konuşmayı mı tercih edersiniz? Hemen belirli hedefler koymayı mı seversiniz yoksa sadece konuşacak birine mi ihtiyacınız vardır?

Doğru terapisti nasıl bulurum?

Terapi kişisel bir deneyimdir ve doğru kişiyi bulmak için bir süreç olabilir. Aramanıza başlamadan önce bazı temelleri göz önünde bulundurun. Cinsiyet, ofis konumu veya çevrimiçi/tele sağlık ve ödeme gibi konularda ihtiyaçlarınız ve tercihleriniz nelerdir?

Doktorunuz size belirli bir terapi türü önerdiyse, onlardan yönlendirme isteyin. Aksi takdirde, temel kriterlerinizi karşılayan birini aramaya başlamak için iyi bir yer sigorta şirketinizdir. Üye hizmetlerini arayabilir veya bölgenizdeki ağ içi sağlayıcıların listesini bulmak için web sitesini kullanabilirsiniz.

Ayrıca posta kodunuza göre terapistler için Autism Speaks Kaynak Rehberi’nde arama yapabilir  veya Psychology Today’in Terapist Bul aracını kullanarak konuma göre arama yapabilir ve ardından aramayı sorunlara, sigortaya, terapi türüne ve seans başına maliyete göre daraltabilirsiniz.

Bu arama yöntemleri size bir başlangıç ​​noktası sağlasa da, genellikle bir terapistin sizin için doğru olup olmadığına karar vermeniz için yeterli bilgi sağlamaz. Birçok terapist, biyografilerini grup uygulamalarında veya kişisel web sitelerinde sunar. Bu şekilde çok daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Her zaman kontrol etmeniz gereken bir şey: düşündüğünüz herhangi bir terapistin aradığınız terapi türünde eğitimli veya sertifikalı olduğundan emin olun.

Uygun olabilecek terapistlerin bir listesini tutun. Sonra her biriyle iletişime geçip ek sorularınızı sorun. Örneğin, müsait oldukları günleri veya saatleri, örneğin LGBTQ müttefiki olup olmadıklarını veya otistik insanlarla çalışma konusunda ne gibi deneyimlere sahip olduklarını sormak isteyebilirsiniz.

Birçok terapist ve terapi türü olduğu için, mükemmel eşleşmenizi bulmanız zaman alabilir. Ancak buna değer. Bir terapistle bağlantı kuramazsanız, bunu onlara bildirmenizde bir sakınca yoktur. İyi terapistler alınmaz. Rahat değilseniz size yardımcı olamayacaklarını bilirler. Hatta sizi başka birine önerebilirler. Sormaya değer. Ve uygun birini aramaya devam etmeye değer.

Peki ya tele sağlık veya online terapi?

BetterHelp gibi tele sağlık ve çevrimiçi terapi yoluyla sanal randevular çok daha popüler hale geldi ve terapiyi daha fazla kişiye ulaştırdı. Bunu tercih etmek uzun bekleme listelerinden, ulaşım sorunlarından veya zamanlama çakışmalarından kaçınmanıza yardımcı olabilir. Sanal ziyaretler gerçekleştirecek bir terapist seçmek, geçmişi ihtiyaçlarınıza uygun bir terapist bulmanızı kolaylaştırabilir.

Sanal terapi yolunu seçerken önemli bir husus, hastaları yalnızca bu şekilde gören terapistlerin çoğunun sigorta kabul etmemesidir. Olumlu tarafı, seans başına ücretlerinin genellikle yüz yüze görüşme yapan terapistlerden daha az olmasıdır. Ek olarak, sanal görüşmeler yapan ve sigorta kabul eden bir terapist bulursanız, eyalet yasaları ve/veya sigorta sağlayıcınız sizi lisanslı veya eyaletinizde bulunan birini görmeye sınırlayabilir. 

Ya terapiye gidecek maddi gücüm yoksa?

Eğer sigortanız yoksa, eğitim gören terapistlerin, kalifiye ve lisanslı bir terapistin gözetimi altında danışanları gördüğü yerel bir hastane veya üniversitede bulunan ayakta tedavi ruh sağlığı kliniğini arayın.

Bazı uygulamalar veya bireysel terapistler, kendi ödemelerini yapan müşteriler için indirimli fiyatlar veya karşılayabileceğiniz miktara göre değişen bir ölçek sunabilir. Çevrimiçi platformlar genellikle seans başına daha az maliyetlidir. Son olarak, grup terapisi genellikle bireysel seanslardan daha az maliyetlidir.

İlk seansıma nasıl hazırlanmalıyım?

İlk seansınıza girerken nasıl hissederseniz hissedin, sorun değil! “Olduğun gibi gel” terapinin özüdür. Ancak, yaygın olduğu gibi, gergin hissediyorsanız, randevunuzdan önce yapabileceğiniz bazı şeyler vardır. Terapistinize ulaşabilir ve ne beklemeniz gerektiğini sorabilirsiniz. Daha önce yapmadıysanız, otizm gibi terapistin bilmesinin faydalı olacağını düşündüğünüz mevcut tanıları açıklayabilirsiniz. Yüz yüze bir seansa gidiyorsanız, ışıkları kapatmak veya herhangi bir iletişim tercihinden bahsetmek gibi düzenlemeler hakkında da sorabilirsiniz.

İlk seansınızda, bir destek kişisinin gelip bekleme odasına oturmasını veya hatta terapistinizle sizinle tanışmasını isteyebilirsiniz. Terapistiniz ilk seanslarınızı sizi tanımakla geçirecektir. İkiniz de başa çıktığınız sorunlar ve terapiden ne beklediğiniz konusunda bir fikre sahip olduğunuzda, sizin için doğru destek veya tedavi yolu hakkında konuşacaksınız.

Önerilen okumalar:

Otizm ve Anksiyete: Yetişkinler için tedavi seçenekleri

Otizmli yetişkin bakış açısı: Kaygımı tanımayı ve yönetmeyi öğrenmek

kaynak: https://www.autismspeaks.org/blog/seeking-therapy-options-and-considerations-autistic-adults

çeviren : Reyyan Sabır