1. Adet Döngüsü ve PMDD
- Otistik kadınlarda adet öncesi disforik bozukluk (PMDD) oranlarının otistik olmayan kadınlara göre daha yüksek olduğuna dair çalışmalar var, ancak bulgular tutarlı değil.
- Dismenore (adet sancısı) deneyimlerinin daha yoğun algılanması ve ağrıyı ifade etmede zorluk, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebiliyor.
2. Hormonal Sistem ve Endokrin Sağlık
- Büyük örneklemli araştırmalar, otistik kadınlarda üreme sistemi sorunları, prediyabetik semptomlar, düzensiz ergenlik ve adet düzensizliklerinin daha yaygın olduğunu gösteriyor.
- Bu durum, otistik özelliklerle ilişkili nöroendokrin bir temel olabileceğini düşündürüyor.
3. Menopoz ve Perimenopoz
- Menopoz yaşı otistik ve otistik olmayan kadınlarda farklı görünmüyor.
- Ancak menopoz süreci, otistik kadınlarda:
- Artan kaygı
- Yönetici işlevlerde bozulma (konsantrasyon, hafıza)
- Duyusal hassasiyetin yükselmesi
- Sosyal geri çekilme, depresyon, intihar düşüncelerinde artış
- Otistik tükenmişlik riskinde yükselme
ile ilişkilendiriliyor.
- Bu dönem bazı kadınlar tarafından “ikinci ergenlik” gibi tanımlanmış.
4. Sağlık Hizmetlerinde Karşılaşılan Zorluklar
- Otistik kadınlar, doktorlarla iletişimde ve sağlık ihtiyaçlarını ifade etmede daha fazla güçlük yaşıyor.
- Sağlık çalışanlarının otizmi göz önünde bulundurmaması, yanlış değerlendirme ve yetersiz destekle sonuçlanabiliyor.
- Birçok kadın, damgalanma korkusu nedeniyle otizm tanısını sağlık çalışanlarına açıklamıyor.
5. Ruh Sağlığına Etkiler
- Doğum öncesi ve sonrası depresyon oranı otistik annelerde daha yüksek.
- Menopoz döneminde depresyon ve anksiyete riskinde artış gözleniyor.
- İntihar riskinin otistik kadınlarda üç kat daha yüksek olduğu vurgulanıyor.
6. Destek ve Stratejiler
- Sosyal destek, fiziksel aktivite, uyku düzeni ve etkili başa çıkma stratejileri, hormonal değişikliklerin olumsuz etkilerini azaltabiliyor.
- Sağlık hizmetlerinde küçük düzenlemeler (sessiz bekleme odaları, görsel destekler, duyusal rahatlık) iletişim ve bakım sürecini kolaylaştırabilir.
- NDIS gibi fon sağlayan kurumların, hormonal değişim dönemlerinde işlevsellikteki düşüşleri kabul etmesi gerektiği vurgulanıyor.
Genel Sonuç:
Hormonal değişimler, otizmli kız ve kadınlarda otistik özellikleri yoğunlaştırabiliyor, ruh sağlığı sorunlarını artırabiliyor ve sağlık hizmetlerine erişimi zorlaştırabiliyor. Daha fazla araştırma, farkındalık ve sağlık sisteminde uyum sağlanması kritik.
kaynak:https://www.attwoodandgarnettevents.com/blogs/news/hormonal-changes-in-autistic-girls-and-women
About The Author
