Çocukların farklı kokuları koklama biçiminin otizmi belirlemede temel olabileceği açıklandı.
İsrailli uzmanlar, insanların örneğin bir buket gülün kokusu gibi mutluluk verici kokuları daha uzun koklaması özelliğinin otizmli çocuklarda bulunmayabileceğini söylüyor.
36 çocuk üzerinde yapılan araştırma Current Biology isimli dergide yayımlandı.
İngiltere’deki Ulusal Otistik Topluluğu ise koklamanın gelecekte otizmi test etmek için ek bir araç olabileceğini belirtti.
Otizm davranış, sosyal ilişkilenme biçimleri ve iletişim becerilerini etkiliyor ve tüm dünyada her 160 çocuktan birinde görülüyor.
Çocuklar genellikle iki yaşına gelmeden otizm teşhisi konamıyor.
Weizman Bilim Enstitüsü’ndeki araştırmaya katılan çocuklar 10 dakikalık bir teste tabi oldular.
Çocukların burnuna bağlanan kırmızı bir hortum hoş ya da hoş olmayan kokuları burna taşırken, yeşil hortum ise nefes alma biçimlerindeki değişimleri kaydetti.
Araştırmaya katılan doktora öğrencisi Liron Rozenkrantz doğal gelişim gösteren çocukların kokulara göre nefes alma biçimlerini değiştirdiğini söyledi.
Rozenkratz “Otizmli çocuklar ise bunu hiç yapmadı: Şampuan kokusunu da bayat balık kokusunu da aynı şekilde kokladılar.”
Yüzde 81 doğruluk payı
Araştırma ekibi teste katılan çocuklarda otizmi yüzde 81 doğruluk payıyla belirleyebilen bir bilgisayar yazılımı geliştirdi. Araştırma ayrıca otizmi şiddetli olan çocukların hoş olmayan kokuları daha uzun süre kokladıklarını fark etti.
Otizmde teşhis ne kadar erken konursa davranışsal ve eğitimsel müdahale o kadar çabuk yapılabiliyor.
Araştırma ekibi koklama testinin çocuğun iletişim kurmasını gerektirmediği için erken yaşta faydalı olabileceğini söylüyor.
Rozenkratz “Ancak bu testi teşhis amacıyla kullanmadan önce çocukların koklama refleksini kaç yaşında geliştirdiklerini bilmemiz gerekiyor. Bununla mı doğuyoruz, daha sonra mı geliştiriyoruz, buna henüz kimse bakmamış durumda” diyor.
Araştırmacılar kokunun sosyal etkileşimlerde yeri olduğunu ve bunun otizmle olan bağı açıklayabileceğini söylüyor.
İngiltere’deki Ulusal Otistik Topluluğu’ndan doktor Judith Brown, “Otizm ölçeğindeki bireyler ve aileleri için çok büyük farklar yaratabişecek olan hayati hizmetleri başlatabilmek için teşhis kritik bir adım” diyor.
“Otizm için tek ve evrensel bir test geliştirmenin olası olduğuna inanmıyoruz.”
“Ama gelecekte bu başlangıç bulguları doğrulanır ve tam olarak anlaşılabilirse, kokuyu algılamadaki farklılıklar otizmi teşhis etme sürecindeki çoklu testlere ek bir araç olabilir.”
3 Temmuz 2015 bbc.com/turkce