Terapi arayışı: Otizmli kişiler için seçenekler ve değerlendirmeler
Ruhsal sağlığa öncelik vermek
Ne zaman? Neden? Nasıl?
Ruh Sağlığı ve Otizm: Gerçekler
Araştırmalar, otistik bireylerin %70’inden fazlasının en az bir ruh sağlığı sorunu yaşadığını gösteriyor. En yaygın eşlik eden durumlar:
- Anksiyete
- Depresyon
Otistik yetişkinler, nörotipik bireylere kıyasla bu sorunları daha sık yaşıyor. Neyse ki artık terapiye başvurmak daha kabul edilir hale geldi ve birçok kişi için yaşam kalitesini yükselten bir destek biçimi olarak görülüyor.
Terapiye Ne Zaman Gitmeliyim?
Terapiye başlamak için “yeterince kötü” olmanıza gerek yok. Aşağıdaki durumlardan biri bile terapi için geçerli bir neden olabilir:
- Yoğun stres, bunalmışlık ya da tükenmişlik hissi
- Depresyon, anksiyete veya panik atak belirtileri
- Uyku ya da yeme düzeninde bozulma
- Yakın zamanda yaşanan kayıp, ayrılık, taşınma gibi değişiklikler
- İlişkilerde çatışmalar
- Kendini yalnız veya anlaşılmamış hissetme
- Duyguların kontrolden çıkmış gibi gelmesi
- Madde kullanımı ya da zararlı başa çıkma yolları
- Güvende hissetmeme veya kendine zarar verme düşünceleri
Unutma: Terapiye gitmek istemek, tek başına yeterli bir nedendir.
Terapi Türleri Nelerdir?
1. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
Negatif düşünce kalıplarını fark edip değiştirmeye odaklanır.
Otizm için uyarlanmış olmasa da, birçok otistik birey bu terapiyi faydalı bulmaktadır.
2. Diyalektik Davranış Terapisi (DBT)
BDT’ye benzer ancak duygu düzenleme ve farkındalık üzerine daha yoğun çalışır.
3. Grup Terapisi
5-15 kişilik gruplarla yürütülür. Sosyal becerileri geliştirme, depresyonla başa çıkma gibi farklı temalarda olabilir.
4. Sanat Terapisi
Resim, müzik, şiir veya hareket yoluyla duyguları ifade etmeyi ve farkındalık geliştirmeyi amaçlar.
Hangi Terapi Türü Bana Uygun?
Terapi herkes için farklıdır. Kendi ihtiyaçlarını göz önünde bulundur:
- Daha yapılandırılmış bir süreç mi istersin, yoksa esnek mi?
- Görsel materyaller, yazılı notlar senin için daha mı anlaşılır?
- Somut hedefler mi istersin, yoksa sadece destek mi?
Terapistinle bu sorular üzerine konuşarak sana en uygun yöntemi birlikte belirleyebilirsiniz.
Doğru Terapisti Nasıl Bulurum?
İlk adım: İhtiyaçlarını belirle.
- Online mı yüz yüze mi?
- Sigorta kapsamında mı?
- Otizm konusunda deneyimli biri mi?
Kaynaklar:
Terapistlerle ön görüşme yaparak şu soruları sorabilirsin:
- Otistik bireylerle çalışma deneyiminiz var mı?
- Hangi terapi yöntemlerini kullanıyorsunuz?
- Oturuma başlamadan nelere hazırlıklı olmalıyım?
Bağ kuramadığın bir terapisti değiştirmek utanılacak bir şey değildir. Senin ihtiyaçlarına en uygun kişiyi bulmak bir süreçtir — ve buna kesinlikle değerdir.
Online Terapi Hakkında
Online terapi (örneğin BetterHelp), daha uygun fiyatlı olabilir ve ulaşım, zamanlama gibi engelleri ortadan kaldırır.
Dikkat edilmesi gerekenler:
- Bazı online terapistler sigorta kabul etmez.
- Yasal olarak yaşadığın eyalette lisanslı bir terapist olması gerekebilir.
Terapiyi Karşılayacak Maddi Gücüm Yoksa?
- Üniversitelerdeki ruh sağlığı klinikleri düşük ücretle hizmet verebilir.
- Eğitim sürecindeki terapistlerle görüşmek daha ekonomik olabilir.
- Grup terapileri ve online platformlar genellikle bireysel seanslardan daha ucuzdur.
- Bazı terapistler gelirine göre değişken ücretlendirme sunar (sliding scale).
İlk Terapi Seansı İçin Hazırlık
- Gergin hissetmek tamamen normal.
- Terapistinle özel ihtiyaçlarını paylaşmaktan çekinme (aydınlatma, iletişim şekli vb.).
- Tanın varsa (otizm, anksiyete vs.), paylaşmak faydalı olabilir.
- Seansın içeriği ve işleyişi hakkında soru sormak hakkındır.
Kural basit: Olduğun gibi gel.
https://www.autismspeaks.org/blog/seeking-therapy-options-and-considerations-autistic-people
About The Author
