2 Nisan Otizm Farkındalık Günü geçti,
bol farkındalıklı mesajlarla dolu,
anlamlı bir çok şeye tanıklık ettik.
Bir kere, daha önceki senelere göre oldukça
katılımı yüksekti
devletin tüm kurumlarıyla aktif katılım gösterdiği
çeşitli etkinliklerle paylaşımlar yaptığı
sayısız kurum, merkez, oda, birlik vb
mesajı bol ve
sosyal medyada trend topik olduğu bir yıl oldu,
sanırız bir şeyler değişiyor.
Ya da biz öyle zannediyoruz.
Hareketlilik önemli ve değerli,
bu açıdan oldukça pozitif gelişmeler içinde geçtiğini öncelikle kabul edelim.
ama bizim dikkatimizi bir şey çekti ki
gelecek yıllarda neler olabileceği konusunda
bazı düşüncelere itti.
özellikle farkındalık gününde
çok önemli bir şey gözümüze çarptı.
eksiklik ve farklılık vurgusu,
bunu sizlerde mesajlarda görmüşsünüzdür.
ne demek istiyoruz, gelin biraz birlikte bakalım.
dünkü mesajlarda en çok göze çarpanlar:
otizm eksiklik değil, farklılıktır
farkında olalım,
yanlarında olalım gibi paylaşımlar oldu
ve puzzle parçasının resim olarak kullanıldığı
bir çok haber, post, gösteri, yazı, duyuru gördük.
puzzle parçası otizmle bilindiğinden
en kolay ve
en anlaşılır, en bilinebilir olanı olduğu için
kullanıldığını sanabiliriz.
farkındalığı artıran içerikler olduğunu da düşünebiliriz.
Bizce öyle değil…
geçmişe göre söylemler oldukça değişmiş olabilir,
ama içeriklerine gelin birlikte bakalım.
puzzle parçası, mavi, eksiklik değil farklılık vurgusu
tamam diyebilirsiniz.
öncelikle samimi olup olmadıklarıyla ilgilenmeyelim
ve biraz sesli düşünelim.
biz bakış açısı olarak eksiklik vurgusu üzerinden gidiyorsak, ortaya çıkan şey tabiki puzzle parçası olur
biz bakış açısı olarak farklılık tanımlaması yapıyorsak ortaya çıkan şey, nöroçeşitlilik olurki
onun da sembolü
gökkuşağı temalı sonsuzluk işaretidir
peki bu seçimler bilerek mi yapılıyor
aman ne önemi var diyebilirsiniz,
ama ilişkiyi belirleyen anlamdır,
insanlar arasındaki anlamı yaratan da
bakış açılarının farklılıklarıdır.
o yüzden ortada gökkuşağı temalı gibi
mimli bir işareti kullanmak varken
neden puzzle parçası seçildi
bunu bir daha düşünün derim
ortada farklılığa saygı var mı, siz karar verin
farklılıkları anlayalım var mı
siz bir daha gözden geçirin derim
çünkü farklılıkların tanınması kabülüyle birlikte olur
puzzle eksiklik vurgusu üzerinden işler,
ayrıca bir konu daha var ki o daha sorunlu gibi
ama bazı farklılıkları kabul ama
bazılarını kabul etmemek yine farklılığın reddidir,
farklılığın kabulünün anlaşılmamasıdır.
yada bizim istediğimiz gibi farklı olun
daha fazlası değil
bizim istediğimiz farklılıklara sahipseniz
sizi kabul edebilirim demektir.
kısaca ortada Maviler ve Kırmızılar var ve
bunların olması anlamlıdır,
Bir yanda maviler, puzzle ve eksiklik vurgusu
bir yanda kırmızılar, sonsuzluk işareti ve farklılık vurgusu
eksiklik ve farklılıklar üzerinden vurgu yapmanın gerçekten ne olduğunun anlamak istiyorsak,
puzzle mı sonsuzluk işareti mi üzerine kafa yormalıyız,
bunu anlamadan
ben farklılıklara saygılıyım ama
puzzle parçasını kullanırım dediğinizde
yine eksiklik vurgusunu öne çıkardığınızı
anlamanız gereklidir.
‘’hasta, eksik, yetersizliğe ilişkin’’ bir bakışın
öne çıkarılmasıdır.
vurgulanan siz bir bütünün parçası değilsiniz
yada siz de eksik bir parça var, biz tamamlayalım
bizde puzzle nın parçaları olarak
sizi aramıza almak isteriz ama siz eksiksiniz
denildiğinin anlaşılmasıdır.
hayır ben öyle düşünmüyorum
kabul ediyorum farklılıklarını diyebilirsiniz
altı üstü bir sembol işte
benim bakış açım değişmez diyebilirsiniz
ama bayrak da, para da bir sembol,
ülke sınırları da bir sembol,
ama bunların, daha fazlasını ifade ettiğini bilirsiniz.
sevgi için kırmızıyı seçenler neden bunu seçti
neden gökkuşağı temalı sonsuzluk işaretini
farklılığın rengi olarak belirledi
hiç bir şeyi beğenmeme hali mi
yeni bir icat mı
kafa karışıklığı mı
tabi ki hayır
bu nöroçeşitliliğin kabülüdür,
nöroçeşitlilikte herkesin farklı ve kendine özgülüğü kendine özel olduğu vurgusu neden önemli
özellikle devletin, merkezlerin, kurumların seçtiği
mavi ve puzzle parçası vurgusu yerine
ailelerin ve otistik aktivistlerin öncülük ettiği
bu iddiada neden
kırmızı ve sonsuzluk işareti öne çıkıyor ?
Sorunu bizzat yaşayanlar neden bunu gündeme taşımak istiyor ?
bu anlaşılmayı hak ediyor.
çünkü yaşayanın deneyimi her zaman önceliklidir
aileler yıllardır bu konuda mücadele ediyor
daha iyi bir yaşam hakları
daha kaliteli bir eğitim ve terapi koşulları
en az kısıtlayıcı ortama dayalı toplumsal çevrenin varlığı
ve tüm insanların güçlü ve yeenekli yönlerine vurgu
yıllardır oluşan bu deneyimin varlığı gösteriyor ki
hastalık, eksiklik ve yetersizlik vurgusu
insanın insana bakış açısında sorunlara yol açıyor.
insanın birbirine yaptığı iyiliği azaltıyor
öfkeye, tükenmişliğe ve yabancılaşmaya yol açıyor.
Toparlayacak olursak,
hastalık değil farklılık diyoruz ama
puzzle parçası diyorsanız
henüz anlaşılmayan bir durum olduğunu anlamalısınız
eksiklik değil farklılık diyorsanız
puzzle yerine
gökkuşağı temalı sonsuzluk işaretini kullandığınızda
tam da ifade ettiği şeyi anladığınızı gösterir
bu bir seçim
bu bir bakış açısı seçimi
farklılıkları gerçekten kabul edersiniz,
herkesin ama herkesin kendine özel olduğunu
herkesin biricikliğini,
önemli ve
değerli oluşunu anlarsınız
yada gerçekten farklılıklarınızı bir eksiklik olarak görüp
puuzle örneğinde olduğu gibi
sadece
kendinizi normal diğerlerini farklı zannedersiniz
bu mavi ve kırmızı kavgası değil
bir kez daha anlayalım
bu insanlık kültürünün bir parçası olma ile
insanlığını kabul edebilme meselesi arasındaki
yüzyıllardır süren bir anlayışın günümüzdeki tartışmasıdır.
Seçim sizin…..